NEA 2024: ongewenst gedrag op het werk blijft hardnekkig probleem
woensdag 21 mei 2025
“Als jij me nú niet helpt, weet ik je te vinden.” Zomaar een uitspraak waar een medewerker in de zorg, de overheid of het onderwijs mee geconfronteerd kan worden. Ongewenst gedrag, van intimidatie tot pesten en agressie, komt nog altijd veel voor op de Nederlandse werkvloer. Dat blijkt opnieuw uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) 2024 van TNO en CBS, die zij uitvoerden in samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en publiceerden in mei 2025. De enquête werd ingevuld door bijna 65.000 werknemers. De cijfers? Die zijn alarmerend constant. Én hoog. Tijd voor actie.
Ongewenst gedrag stabiel hoog: 1 op de 6 slachtoffer
Net als in 2023 gaf 17% van de ondervraagde werknemers aan dat zij in het afgelopen jaar slachtoffer zijn geweest van ongewenst gedrag op het werk. De meest voorkomende vormen:
De daders? In de meeste gevallen zijn het klanten (11,4%), maar ook collega’s (4,9%) en leidinggevenden (2,7%) gaan over de schreef. Intimidatie en bedreiging komen het vaakst van klanten, terwijl pesten vooral voorkomt tussen collega’s.
- intimidatie of bedreiging (11,9%)
- discriminatie (11,4%)
- pesten (5,5%)
- ongewenste seksuele aandacht (4,5%)
De daders? In de meeste gevallen zijn het klanten (11,4%), maar ook collega’s (4,9%) en leidinggevenden (2,7%) gaan over de schreef. Intimidatie en bedreiging komen het vaakst van klanten, terwijl pesten vooral voorkomt tussen collega’s.
Zorgsector opnieuw koploper en ook recreatie springt er bovenuit
In de zorg heeft bijna 1 op de 3 (29,2%) van de medewerkers te maken gehad met ongewenst gedrag. De cijfers zijn nagenoeg gelijk aan die van vorig jaar. Intimidatie of bedreiging komt hier het vaakst voor (21,3%), gevolgd door lichamelijk geweld (9,4%) en ongewenste seksuele aandacht (8,6%). In 25% van de gevallen is een patiënt de veroorzaker. Een agressietraining voor de zorg is dan ook geen overbodige luxe.
Daarnaast is er in de recreatiesector een zorgwekkende stijging zichtbaar: van 17,1% in 2023 naar 20,4% in 2024. Hier worden medewerkers vooral geconfronteerd met intimidatie, bedreiging (12%) en pesten (7,3%), meestal door klanten, maar ook opvallend vaak door collega’s en leidinggevenden.
Daarnaast is er in de recreatiesector een zorgwekkende stijging zichtbaar: van 17,1% in 2023 naar 20,4% in 2024. Hier worden medewerkers vooral geconfronteerd met intimidatie, bedreiging (12%) en pesten (7,3%), meestal door klanten, maar ook opvallend vaak door collega’s en leidinggevenden.
Horeca, handel en bestuur: ook hier agressie
Ongewenst gedrag is er in elke branche. We bespreken nog een paar opvallende sectoren. In de horeca ervaart 18,8% van de medewerkers enige vorm ongewenst gedrag. Opvallend: ongewenste seksuele aandacht komt hier het meest voor van alle onderzochte sectoren (10,1%), vaak door klanten (8%).
In de handel en bij overheidsinstellingen (denk aan ministeries, gemeenten, waterschappen) zijn de cijfers respectievelijk 18,4% en 18,3%. Ook hier gaat het vaak om intimidatie en bedreiging, vooral door klanten of burgers. Bij het bestuur komt van alle sectoren ongewenst gedrag door collega’s het meest voor (6,8%).
In de handel en bij overheidsinstellingen (denk aan ministeries, gemeenten, waterschappen) zijn de cijfers respectievelijk 18,4% en 18,3%. Ook hier gaat het vaak om intimidatie en bedreiging, vooral door klanten of burgers. Bij het bestuur komt van alle sectoren ongewenst gedrag door collega’s het meest voor (6,8%).
Werknemers willen actie: roep om maatregelen groeit
Werknemers willen dat hun organisatie optreedt. 11% vindt dat er extra maatregelen nodig zijn tegen agressie en intimidatie door klanten. In sectoren als zorg (19,3%), onderwijs (18,1%), bestuur (12,1%) en vervoer (13,6%) klinkt deze roep het hardst.
Daarnaast verlangt 7,7% actie tegen ongewenst gedrag van collega’s of leidinggevenden. De vraag is duidelijk: werknemers willen een veilige werkplek en verwachten daarin steun van hun werkgever.
Daarnaast verlangt 7,7% actie tegen ongewenst gedrag van collega’s of leidinggevenden. De vraag is duidelijk: werknemers willen een veilige werkplek en verwachten daarin steun van hun werkgever.
De rol van de leidinggevende is cruciaal
Een leidinggevende maakt het verschil. Zij hebben een sleutelrol in het creëren van een veilige werkomgeving. In veel van de gevallen ervaren medewerkers gelukkig dat hun leidinggevende oog heeft voor hun welzijn, maar helaas is er ook een groep die dat niet zo ervaart. 13,9% van de werknemers is het niet (helemaal) eens met de stelling dat hun leidinggevende voldoende oog heeft voor hun welzijn. In sectoren als vervoer, zorg, recreatie en handel ligt dit percentage nog hoger.
70% van de medewerkers vindt dat ze lastige kwesties naar voren kunnen brengen op het werk. Maar er is ook een groep van 30% die dat lastiger vindt. Dat maakt duidelijk hoe belangrijk het is om ook leidinggevenden te trainen in het signaleren, voorkomen en doeltreffend aanpakken van ongewenst gedrag.
70% van de medewerkers vindt dat ze lastige kwesties naar voren kunnen brengen op het werk. Maar er is ook een groep van 30% die dat lastiger vindt. Dat maakt duidelijk hoe belangrijk het is om ook leidinggevenden te trainen in het signaleren, voorkomen en doeltreffend aanpakken van ongewenst gedrag.
Bescherm je medewerkers met een agressietraining en weerbaarheidscursus
Wachten tot het misgaat is geen optie. Laat medewerkers niet aan hun lot over. Train ze in het herkennen en de-escaleren van agressie, versterk hun weerbaarheid en geef leidinggevenden de tools om ongewenst gedrag effectief aan te pakken.
Bij Veiligheidstrainingen.nl bieden we praktische trainingen, afgestemd op de dagelijkse realiteit:
Bij Veiligheidstrainingen.nl bieden we praktische trainingen, afgestemd op de dagelijkse realiteit:
- Basistraining omgaan met agressie en ander ongewenst gedrag
- Training voor managers en leidinggevenden: omgaan met ongewenst gedrag
Ga voor een veilige werkvloer, leer medewerkers omgaan met agressie!
Wil je meer weten of advies op maat over de cursussen? Neem dan contact met ons op. Onze adviseurs helpen je graag verder. Veiligheidstrainingen.nl adviseert en verzorgt veiligheids- en preventietrainingen voor organisaties in diverse branches door heel Nederland. Voor zowel incompany (groepstrainingen op locatie) als open rooster (individueel te volgen). Vraag voor een incompany training een vrijblijvende offerte aan of bekijk ons cursusaanbod. Met onze cursussen zorgen wij samen met jou voor veiligheid en een veilig gevoel.
Wil je het hele rapport lezen? De resultaten van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden vind je hier (TNO, CBS en Het Ministerie van SZW, 2025).
Lees meer
-
Agressie en intimidatie als werkrisico: 3 op de 10 medewerkers bij de overheid getroffenInwoners met een kort lontje. Beledigingen, bedreigingen en verbale agressie. Het werk van bestuurders en ambtenaren in gemeenten, provincies en waterschappen staat onder druk. Uit de nieuwe Monitor Integriteit en Veiligheid 2024 (uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) blijkt dat agressie tegen overheidsmedewerkers steeds meer op de persoon gericht is en een structureel probleem vormt. Bij politieke ambtsdragers is er de afgelopen 10 jaar zelfs een duidelijke trend te zien: agressie neemt in alle vormen toe. Dat vraagt om actie.
-
Onderzoek ervaringen van cursisten na deelname cursus Omgaan met ongewenst gedragOm meer inzicht te krijgen in ongewenst gedrag op de werkvloer, hebben wij een onderzoek uitgevoerd onder onze cursisten. We willen beter begrijpen waarom zij de training volgen, uit welke sectoren zij komen, welke vormen van ongewenst gedrag zij ervaren en hoe vaak dit voorkomt. Daarnaast onderzoeken we hoe onze training wordt ervaren en of de geleerde technieken daadwerkelijk toepasbaar en effectief zijn in de praktijk. Zo kunnen wij onze dienstverlening blijven verbeteren.
-
EO-programma ‘Black-out’ geeft inzicht in de impact van langdurige stroomuitval op organisaties en hoe dit kan leiden tot bedrijfscrisesOp maandag 11 november werd op NPO1 het programma ‘Black-out’ uitgezonden. Een fictief journaal waarin inzicht werd gegeven in wat er gebeurt als in Nederland langdurig de stroom uitvalt. Gemaakt in samenwerking met de overheid, waaronder verschillende ministers en de gemeente Utrecht. Niet alleen de gevolgen voor mensen werden zichtbaar, ook werd inzichtelijk gemaakt wat de impact hiervan is voor organisaties. Een goed voorbeeld van een crisissituatie die een bedrijfscrisis kan veroorzaken. Of je nou fietsenmaker of bakker bent, in de retail werkt, agrarische sector of de logistiek. Het heeft op alle branches en organisaties impact.
-
NEA 2023: dit zijn de cijfers van ongewenst gedrag op de werkvloerKwetsende scheldpartijen, agressie, bedreiging, intimidatie, discriminatie en ongewenst gedrag: dit zijn allemaal vormen van grensoverschrijdend gedrag. Helaas komt dit nog steeds voor, ook op de werkvloer. Het CBS en TNO voerden in 2023 wederom, in samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de ‘Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) uit. Het rapport publiceerden ze in 2024. De cijfers? Die liegen er niet om. Daarom is het goed om als organisatie te weten wat je kunt, of misschien zelfs móet, doen om je medewerkers te beschermen.
-
-
Laat je inspireren en zet veiligheid op nr. 1 in 2024Wil jouw organisatie in 2024 aan de slag met bedrijfsveiligheid, maar kunnen jullie wel wat inspiratie gebruiken? We delen graag de succesvolle veiligheidsinitiatieven van andere bedrijven met je, zodat jouw organisatie vol goede ideeën dit nieuwe jaar tegemoet kan. Zoals het organiseren van een BHV-dag, het organiseren van activiteiten tijdens de Week van de Veiligheid, het versterken van de bedrijfsnoodorganisatie en effectieve methoden om ongewenst gedrag aan te pakken.
-
Het verminderen van seksueel grensoverschrijdend gedragIn maart 2023 heeft I&O Research een rapport gepubliceerd over seksueel grensoverschrijdend gedrag in Nederland. Het onderzoek bracht bevindingen aan het licht over hoe Nederlanders denken over, associëren met, en reageren op dit actuele maatschappelijke probleem. Wil je weten hoe je seksueel grensoverschrijdend gedrag kan voorkomen, en meer weten over hoe je het beste kan handelen als het tóch voorkomt? Bekijk dan de cursus Omgaan met seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag.
-
-