Ongewenst gedrag van familieleden in de ouderenzorg

Familieleden van ouderen vertonen soms grensoverschrijdend gedrag. Frustratie, schelden tegen zorgverleners en bemoeizuchtigheid zijn hier voorbeelden van. Zorgmedewerkers kunnen hier klachten van ervaren, met uiteindelijk ook mentale overbelasting en ziekmelding tot gevolg. Agressie en ongewenst gedrag in de zorg komt te vaak voor. Zorgverleners willen weerbaarder zijn.

Hoe ga je om met een lastig familielid? Dat leer je in onze training speciaal voor zorgmedewerkers: Omgaan met ongewenst gedrag in de zorg. Meer informatie vind je onderaan dit artikel.

Grensoverschrijdend gedrag verhoogt verzuimpercentage

Zorgverleners krijgen regelmatig te maken met agressie en andere vormen van ongewenst gedrag van familieleden. Dat grensoverschrijdende gedrag is vaak wel enigszins te verklaren: de familieleden ervaren emoties en stress als het minder goed gaat met hun dierbare.

"Ze stond tegen me te schreeuwen dat ik haar vader te ruw afdroog. Ik snap het wel, haar vader zag er kwetsbaar uit. Zo had ze hem nooit eerder gezien. "

Zorgverleners begrijpen vaak goed waardoor het familielid ‘wat minder gezellig’ is. Ze nemen het grensoverschrijdende gedrag daarom ook sneller voor lief. Elke dag weer. Terwijl ze zelf onder hoge druk werken en patiënten de best mogelijke zorg willen bieden. Het incasseren van frustratie, scheldpartijen en andere vormen van agressie zorgt voor onrust en allerlei stressklachten. In sommige gevallen duwt het medewerkers uiteindelijk over de rand en melden ze zich ziek.

Voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag

Een zoon raakt gefrustreerd door de vergeetachtigheid van zijn moeder. Hij reageert dat af op de zorgmedewerkers. Hij staat op de gang tegen een van hen te schreeuwen dat ze haar verwaarlozen: ze doen niet genoeg geheugenspelletjes met haar, zij moet veel meer bewegen, ze laten haar ’s avonds veel te lang alleen.
Soms komen de verhoudingen in een gezin op scherp te staan als vader of moeder in een verpleeghuis belandt. Kinderen ruziën over de juiste behandeling. De oudste wil dat zijn moeder drinkvoeding krijgt, de jongste is daar erg op tegen. Ze zetten om beurten de zorgmedewerkers onder druk om te doen wat zijzelf het beste vinden.
Meneer woont in een woonzorgcentrum. Mevrouw niet. Zij belt wel twintig keer per dag naar de afdeling om te vragen of ze haar man koffie hebben gebracht, met hem zijn gaan wandelen, hebben geholpen met eten, of ze zijn tablet aan de oplader willen leggen.

Hoe ga je om met een lastig familielid als medewerker in de ouderenzorg?

Tip 1: Bepaal je grenzen
Wat accepteer je wel en wat niet van familieleden van jouw cliënt? Waar trek jij de grens?

Tip 2: Probeer de reden van de agressie te ontdekken 
Benoem die reden en toon begrip: ‘Wat verdrietig dat uw vader zo in de war is dat hij u niet meer herkent. Ik begrijp heel goed dat u dat emotioneert.’

Tip 3: Benoem wat de ander doet en wat dat met jou doet 
‘U schreeuwt tegen me en scheldt me uit. Dat vind ik heel naar. Ik schrik van u.’

Tip 4: Wees duidelijk over wat je wel wilt
Geef je grenzen aan. En zeg wat je van de ander wil: stoppen met schelden, rustig worden. ‘Ik wil graag dat nu u stopt met schreeuwen.

Tip 5: Leg ook uit waarom je doet wat je doet 
‘Ik moet u nu wegsturen, want uw vader is erg overprikkeld. Hij moet rusten. Ik begrijp dat u graag bij hem wil blijven, maar dat is nu niet mogelijk. U mag over 3 uur terugkomen.’

Waar liggen de grenzen voor jou als zorgverlener?

Als zorgverlener heb je veel begrip voor het gedrag van anderen. Ook als dat lastig gedrag is. Je werkt niet voor niets in de zorg. Je begrijpt vaak goed waar het gedrag van familieleden vandaan komt. Maar dat betekent niet dat je dat gedrag moet accepteren.

Waar ligt voor jou de grens en hoe laat je familie op een goede manier weten dat hun gedrag grensoverschrijdend is? Dat kan je trainen. Volgens sommige deskundigen zal agressie in de zorg nooit helemaal verdwijnen. De vraag is dus niet hoe je agressie voorkomt, wel hoe je met dat intimiderende en agressieve gedrag omgaat en situaties kunt de-escaleren.

Meer werkplezier: Medewerkers die grensoverschrijdend gedrag van familie goed kunnen hanteren, raken minder snel uit evenwicht, hebben minder last van stress en frustratie en kunnen zich beter en met meer overtuiging concentreren op hun kerntaak: goede zorg voor hun cliënt.
Professionele houding: Grensoverschrijdend gedrag van familie kan variëren van agressie, (seksuele) intimidatie en bedreigingen tot het frustreren van de behandeling van de cliënt. Zorgverleners die hiermee om kunnen gaan zonder hun professionele houding te verliezen, zijn weerbaarder.
Betere kwaliteit van zorg: Lastig gedrag van familieleden effectief hanteren heeft invloed op de kwaliteit van de zorg voor de cliënten. Familie heeft meestal veel minder inzicht in het ziektebeeld van de cliënt. Overdreven bemoeizucht of intimidatie van zorgverleners bemoeilijkt de zorg voor de oudere en de behandelingsstrategie. Door beheersing van de situatie en duidelijke grenzen stellen kan de zorgverlener de kwaliteit van de zorg handhaven.

Omgaan met ongewenst gedrag in de ouderenzorg

Hoe word je weerbaarder tegen grensoverschrijdend gedrag van familieleden? Dat leer je in 1 dag in de Basistraining Omgaan met agressie en ander ongewenst gedrag. In deze training krijg je theorie en oefen je met acteurs. Ook leer je hoe je professioneel en respectvol kan reageren op ongewenst gedrag.

Na de training kun je onder andere:

Ongewenst en agressief gedrag herkennen
Situaties met ongewenst gedrag onder controle houden
Professioneel handelen bij ongewenst of agressief gedrag
Het gedrag van de ander beïnvloeden, terwijl de relatie goed blijft

Zijn er binnen jouw organisatie meerdere collega’s of medewerkers die opgeleid moeten worden, dan kan Veiligheidstrainingen.nl vanaf zes deelnemers een groepscursus verzorgen, incompany (je eigen locatie) of outcompany (op een externe locatie). 

Offerte aanvragen

Lees meer

Veilig werken in de gehandicaptenzorg
Veiligheid heeft verschillende aspecten. Ken jij oorzaken van verstikking, bijvoorbeeld? Is jouw EHBO-kennis up-to-date? Voel jij je weerbaar op je werk? Maar ook: waar in het woonzorgcentrum parkeer je veilig een scootmobiel? Want hoe zit het ook al weer met de brandveiligheid van de accu? In dit artikel komen verschillende fysieke en sociale aspecten van veiligheid aan de orde.
Winkeldiefstalpreventie: de rol van medewerkers in de strijd tegen winkeldiefstal
Winkeldiefstal: één van de grootste ergernissen van winkeliers. Van jou ook? Begrijpelijk, want je loopt er een hoop geld door mis. Nog meer dan de meeste mensen denken! Gelukkig kun je je erop voorbereiden en diefstal voorkomen, in elke periode van het jaar. Met winkeldiefstalpreventie en goed opgeleide medewerkers.
Hoe ga je als docent om met ongewenst gedrag van ouders?
Docenten in het basisonderwijs hebben de taak om jonge leerlingen te begeleiden en te onderwijzen. In dat werk krijgen zij soms te maken met ongewenst gedrag van ouders. Dit gedrag kan variëren van overmatige kritiek tot ongepaste betrokkenheid bij schoolwerk. Om een veilige en ondersteunende leeromgeving te behouden, is het belangrijk dat docenten weten hoe ze effectief kunnen omgaan met deze uitdagingen. In dit artikel verkennen we de verschillende vormen van ongewenst gedrag van ouders in het basisonderwijs en delen we tips om hier goed mee om te gaan.
Zo ga je om met gefrustreerde patiënten in de apotheek
Als apotheker of als apothekersassistent zie je jaarlijks duizenden patiënten. Meestal heb je een probleemloos gesprek met patiënten die gewoon hun medicijnen ophalen. Maar soms heb je te maken met patiënten die zich onredelijk gedragen als ze niet krijgen wat ze verwachten. Ze worden boos, ze gaan schelden, ze intimideren je. Hoe kun je je staande houden in dat soort situaties? In dit artikel lees je hoe je kunt opstellen in een aantal lastige situaties en hoe je je eigen gedrag kunt oefenen.
Waarom de mondzorg baat heeft bij een cursus Omgaan met ongewenst gedrag
Mondzorg is veel meer dan alleen het behoud van een stralende glimlach. Het speelt een essentiële rol in onze algehele gezondheid. Maar helaas gaat voor sommige mensen een tandartsbezoek of bezoek aan de orthodontist gepaard met een gevoel van angst en ongemak. Tandartsangst is een veelvoorkomende reactie die kan variëren van lichte zenuwen tot intense paniek. Deze emoties kunnen snel leiden tot ongewenst gedrag, zoals agressie of frustratie. Dat kan erg vervelend zijn voor een tandarts of mondhygiënist. Het begrijpen van de mogelijke oorzaken achter dit gedrag kan van belang zijn om effectief en respectvol te kunnen reageren.
Vervelende situaties voor de fysio
In de wereld van de gezondheidszorg is het creëren van een respectvolle en empathische omgeving essentieel voor het bieden van effectieve zorg aan patiënten. Helaas gedragen patiënten en bezoekers zich regelmatig grensoverschrijdend tegenover zorgmedewerkers, bekijk onze infographic over feiten & cijfers uit de zorgsector om een indruk te krijgen van de oorzaken en gevolgen van dit gedrag. Net als andere zorgverleners krijgen ook fysiotherapeuten steeds vaker te maken met veeleisende patiënten en patiënten met korte lontjes. Lastig! Hoe kun je daar op een goede manier mee omgaan? In dit artikel beschrijven we een aantal voorbeelden van ongewenst gedrag, en geven we tips over hoe je hier als zorgverlener mee om kan gaan.
Eigen gedragstrainers opleiden
Het waarborgen van een veilige en productieve werkomgeving is essentieel voor het succes van elke organisatie. Daarbij is niet alleen fysieke veiligheid belangrijk, maar ook de sociale veiligheid. Wist jij dat je collega’s in jouw organisatie kunt laten opleiden tot veiligheidstrainer? Namelijk op het gebied van ongewenst gedrag, maar ook voor EHBO en BHV. Waarom zou je eigen gedragstrainers willen hebben in een organisatie? Daar kunnen allerlei verschillende redenen voor zijn. In dit artikel onderzoeken we de voordelen van het hebben van interne gedragstrainers binnen organisaties en hoe zij kunnen bijdragen aan een verbeterde veiligheidscultuur en bedrijfsprestaties.
Samen tegen ongewenst gedrag zónder vooroordelen
In een organisatie wil je geweld en ongewenst gedrag het liefst voorkomen, want je wilt dat jouw medewerkers veilig kunnen werken. Maar, wat valt er precies allemaal onder ongewenst gedrag en wanneer gaat een collega over die o zo belangrijke grens heen? Dat kan voor iedereen anders zijn. Sommige zaken zijn duidelijk; denk aan discriminatie, seksuele intimidatie, schelden en geweld. Maar hoe zit het met het maken van bepaalde grapjes of een respectloze reactie? In dit artikel lees je wat jij in jouw organisatie samen met collega's kan doen tegen ongewenst gedrag.
Weerbaarheidstraining: wat is het en hoe kan het je helpen?