Psychosociale arbeidsbelasting: de cijfers

De Arbowet definieert psychosociale arbeidsbelasting (afgekort tot PSA) als ‘de factoren in de arbeidssituatie die, direct of indirect, stress teweegbrengen, met inbegrip van seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk’. Veel van deze factoren hebben te maken met veiligheid. Of liever gezegd: met het ontbreken van veiligheid.

PSA komt vaak voor. Veel vaker dan je denkt. PSA kan leiden tot psychische klachten, die kunnen leiden tot ziekteverzuim, dat op zijn beurt weer leidt tot veel leed bij de betrokken werknemers en hoge kosten voor de werkgevers. Om je een goed beeld te geven van wat PSA kan aanrichten en je er zo van te overtuigen (mocht dat nog nodig zijn) dat investeren in veiligheid loont, zetten we wat cijfers voor je op een rijtje.

Hoeveel werknemers hebben psychische klachten?

Ruim 40% van de mensen krijgt in zijn of haar leven te maken met een psychische aandoening. Depressie komt daarbij het vaakst voor
In de werkende leeftijd (15 tot 65 jaar) heeft ongeveer 20% van de mensen te maken met een lichte tot matige en goed behandelbare psychische aandoening (denk aan angststoornissen of depressie)
Ongeveer 1,7% van de Nederlandse bevolking heeft een ernstige psychische aandoening. Van deze groep mensen werkt maar een klein deel: ongeveer 19% heeft een betaalde baan.¹

Hoe groot is de psychosociale arbeidsbelasting van werknemers?

47,5% van de werknemers mist of verwaarloost weleens familie- of gezinsactiviteiten door het werk
45% van de werkende mensen geeft aan weinig regelmogelijkheden te hebben en weinig ruimte om zelfstandig beslissingen te nemen
39% heeft te maken met hoge taakeisen
24% heeft last van agressie en geweld door derden op het werk
16% kampt met burn-out klachten
16% ervaart weinig sociale steun van de leidinggevende
4% ervaart weinig sociale steun van collega’s
11% kan niet gemakkelijk aan de psychische eisen van het werk voldoen.²

Hoe hoog is het verzuim door psychische klachten?

33% van het ziekteverzuim wordt veroorzaakt door psychische klachten. Dat percentage is de afgelopen jaren toegenomen
Bij vrouwen zijn psychische aandoeningen met 40% de grootste veroorzaker van verzuim
Bij mannen zijn psychische klachten met ruim 26% de tweede veroorzaker van verzuim (klachten aan het bewegingsapparaat staan op 1)
Bij 25- tot 45-jarigen zijn psychische aandoeningen met 46% de belangrijkste oorzaak van ziekteverzuim.³

Hoeveel mensen raken arbeidsongeschikt door psychische klachten?

Bij 40% van de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen WIA/WAO was de hoofddiagnose een psychische aandoening
De psychische aandoeningen waren grotendeels het gevolg van een reactie op ernstige stress, zoals burn-out
Relatief gezien zijn veel mensen jonger dan 35 jaar die in de WIA terecht komen door psychische problemen
In absolute zin is de grootste groep die een WIA-uitkering krijgt als gevolg van psychische problemen tussen de 55-64 jaar.4

Hoeveel kost het als een organisatie niets doet aan psychische klachten?

Als een organisatie niets doet, leiden psychische problemen vaak tot ziekteverzuim. En dat kost veel geld. Reken maar even mee:
de kosten per werknemer voor een gemiddelde verzuimdag zijn 250 euro. Dat bedrag is gebaseerd op de directe kosten van loondoorbetaling en arbodienstverlening. Maar let op: de indirecte kosten zoals vervanging of productieverlies zijn in dat bedrag nog niet meegenomen. De duur van verzuim door psychische klachten is gemiddeld 180 dagen. De directe verzuimkosten per werknemer die uitvalt door psychische klachten komen dan gemiddeld uit op 45.000 euro. Een bedrag waar echt geen enkele werkgever blij van wordt.

Samenvattend

Psychosociale arbeidsbelasting treft schrikbarend veel mensen en kost enorm veel geld. Om over het persoonlijke leed nog maar te zwijgen. Veiligheid kan een deel van deze narigheid voorkomen. Investeren in goed personeel, een open cultuur, acceptabele werkdruk, veilige werkplekken en opleidingen op het gebied van omgaan met agressie bijvoorbeeld betalen zich zonder meer uit.

Training omgaan met ongewenst gedrag

Vrijblijvend adviesgesprek aanvragen

Offerte aanvragen

Lees meer

Winkeldiefstalpreventie: de rol van medewerkers in de strijd tegen winkeldiefstal
Winkeldiefstal: één van de grootste ergernissen van winkeliers. Van jou ook? Begrijpelijk, want je loopt er een hoop geld door mis. Nog meer dan de meeste mensen denken! Gelukkig kun je je erop voorbereiden en diefstal voorkomen, in elke periode van het jaar. Met winkeldiefstalpreventie en goed opgeleide medewerkers.
Hoe ga je als docent om met ongewenst gedrag van ouders?
Docenten in het basisonderwijs hebben de taak om jonge leerlingen te begeleiden en te onderwijzen. In dat werk krijgen zij soms te maken met ongewenst gedrag van ouders. Dit gedrag kan variëren van overmatige kritiek tot ongepaste betrokkenheid bij schoolwerk. Om een veilige en ondersteunende leeromgeving te behouden, is het belangrijk dat docenten weten hoe ze effectief kunnen omgaan met deze uitdagingen. In dit artikel verkennen we de verschillende vormen van ongewenst gedrag van ouders in het basisonderwijs en delen we tips om hier goed mee om te gaan.
Zo ga je om met gefrustreerde patiënten in de apotheek
Als apotheker of als apothekersassistent zie je jaarlijks duizenden patiënten. Meestal heb je een probleemloos gesprek met patiënten die gewoon hun medicijnen ophalen. Maar soms heb je te maken met patiënten die zich onredelijk gedragen als ze niet krijgen wat ze verwachten. Ze worden boos, ze gaan schelden, ze intimideren je. Hoe kun je je staande houden in dat soort situaties? In dit artikel lees je hoe je kunt opstellen in een aantal lastige situaties en hoe je je eigen gedrag kunt oefenen.
Waarom de mondzorg baat heeft bij een cursus Omgaan met ongewenst gedrag
Mondzorg is veel meer dan alleen het behoud van een stralende glimlach. Het speelt een essentiële rol in onze algehele gezondheid. Maar helaas gaat voor sommige mensen een tandartsbezoek of bezoek aan de orthodontist gepaard met een gevoel van angst en ongemak. Tandartsangst is een veelvoorkomende reactie die kan variëren van lichte zenuwen tot intense paniek. Deze emoties kunnen snel leiden tot ongewenst gedrag, zoals agressie of frustratie. Dat kan erg vervelend zijn voor een tandarts of mondhygiënist. Het begrijpen van de mogelijke oorzaken achter dit gedrag kan van belang zijn om effectief en respectvol te kunnen reageren.
Vervelende situaties voor de fysio
In de wereld van de gezondheidszorg is het creëren van een respectvolle en empathische omgeving essentieel voor het bieden van effectieve zorg aan patiënten. Helaas gedragen patiënten en bezoekers zich regelmatig grensoverschrijdend tegenover zorgmedewerkers, bekijk onze infographic over feiten & cijfers uit de zorgsector om een indruk te krijgen van de oorzaken en gevolgen van dit gedrag. Net als andere zorgverleners krijgen ook fysiotherapeuten steeds vaker te maken met veeleisende patiënten en patiënten met korte lontjes. Lastig! Hoe kun je daar op een goede manier mee omgaan? In dit artikel beschrijven we een aantal voorbeelden van ongewenst gedrag, en geven we tips over hoe je hier als zorgverlener mee om kan gaan.
Eigen gedragstrainers opleiden
Het waarborgen van een veilige en productieve werkomgeving is essentieel voor het succes van elke organisatie. Daarbij is niet alleen fysieke veiligheid belangrijk, maar ook de sociale veiligheid. Wist jij dat je collega’s in jouw organisatie kunt laten opleiden tot veiligheidstrainer? Namelijk op het gebied van ongewenst gedrag, maar ook voor EHBO en BHV. Waarom zou je eigen gedragstrainers willen hebben in een organisatie? Daar kunnen allerlei verschillende redenen voor zijn. In dit artikel onderzoeken we de voordelen van het hebben van interne gedragstrainers binnen organisaties en hoe zij kunnen bijdragen aan een verbeterde veiligheidscultuur en bedrijfsprestaties.
Samen tegen ongewenst gedrag zónder vooroordelen
In een organisatie wil je geweld en ongewenst gedrag het liefst voorkomen, want je wilt dat jouw medewerkers veilig kunnen werken. Maar, wat valt er precies allemaal onder ongewenst gedrag en wanneer gaat een collega over die o zo belangrijke grens heen? Dat kan voor iedereen anders zijn. Sommige zaken zijn duidelijk; denk aan discriminatie, seksuele intimidatie, schelden en geweld. Maar hoe zit het met het maken van bepaalde grapjes of een respectloze reactie? In dit artikel lees je wat jij in jouw organisatie samen met collega's kan doen tegen ongewenst gedrag.
Weerbaarheidstraining: wat is het en hoe kan het je helpen?
Verbale agressie: wat is het en hoe ga je ermee om?
Zodra je de krant openslaat of het nieuws bekijkt op je telefoon, komen de gewelddadige berichten je al tegemoet. Het lijkt alsof we meer dan ooit in een samenleving leven vol agressie. Ook voor bedrijven is dit een steeds vaker voorkomend thema. Het gebeurt bij collega’s onderling, maar ook vanuit klanten of bezoekers. Er zijn veel verschillende vormen van agressie en de verbale variant is er één van. Om hiermee goed te kunnen omgaan, is het belangrijk om te weten wat het precies inhoudt, wat het effect is op medewerkers én wat je eraan kunt doen.