Psychosociale arbeidsbelasting: de cijfers

De Arbowet definieert psychosociale arbeidsbelasting (afgekort tot PSA) als ‘de factoren in de arbeidssituatie die, direct of indirect, stress teweegbrengen, met inbegrip van seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk’. Veel van deze factoren hebben te maken met veiligheid. Of liever gezegd: met het ontbreken van veiligheid.

PSA komt vaak voor. Veel vaker dan je denkt. PSA kan leiden tot psychische klachten, die kunnen leiden tot ziekteverzuim, dat op zijn beurt weer leidt tot veel leed bij de betrokken werknemers en hoge kosten voor de werkgevers. Om je een goed beeld te geven van wat PSA kan aanrichten en je er zo van te overtuigen (mocht dat nog nodig zijn) dat investeren in veiligheid loont, zetten we wat cijfers voor je op een rijtje.

Hoeveel werknemers hebben psychische klachten?

Ruim 40% van de mensen krijgt in zijn of haar leven te maken met een psychische aandoening. Depressie komt daarbij het vaakst voor
In de werkende leeftijd (15 tot 65 jaar) heeft ongeveer 20% van de mensen te maken met een lichte tot matige en goed behandelbare psychische aandoening (denk aan angststoornissen of depressie)
Ongeveer 1,7% van de Nederlandse bevolking heeft een ernstige psychische aandoening. Van deze groep mensen werkt maar een klein deel: ongeveer 19% heeft een betaalde baan.¹

Hoe groot is de psychosociale arbeidsbelasting van werknemers?

47,5% van de werknemers mist of verwaarloost weleens familie- of gezinsactiviteiten door het werk
45% van de werkende mensen geeft aan weinig regelmogelijkheden te hebben en weinig ruimte om zelfstandig beslissingen te nemen
39% heeft te maken met hoge taakeisen
24% heeft last van agressie en geweld door derden op het werk
16% kampt met burn-out klachten
16% ervaart weinig sociale steun van de leidinggevende
4% ervaart weinig sociale steun van collega’s
11% kan niet gemakkelijk aan de psychische eisen van het werk voldoen.²

Hoe hoog is het verzuim door psychische klachten?

33% van het ziekteverzuim wordt veroorzaakt door psychische klachten. Dat percentage is de afgelopen jaren toegenomen
Bij vrouwen zijn psychische aandoeningen met 40% de grootste veroorzaker van verzuim
Bij mannen zijn psychische klachten met ruim 26% de tweede veroorzaker van verzuim (klachten aan het bewegingsapparaat staan op 1)
Bij 25- tot 45-jarigen zijn psychische aandoeningen met 46% de belangrijkste oorzaak van ziekteverzuim.³

Hoeveel mensen raken arbeidsongeschikt door psychische klachten?

Bij 40% van de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen WIA/WAO was de hoofddiagnose een psychische aandoening
De psychische aandoeningen waren grotendeels het gevolg van een reactie op ernstige stress, zoals burn-out
Relatief gezien zijn veel mensen jonger dan 35 jaar die in de WIA terecht komen door psychische problemen
In absolute zin is de grootste groep die een WIA-uitkering krijgt als gevolg van psychische problemen tussen de 55-64 jaar.4

Hoeveel kost het als een organisatie niets doet aan psychische klachten?

Als een organisatie niets doet, leiden psychische problemen vaak tot ziekteverzuim. En dat kost veel geld. Reken maar even mee:
de kosten per werknemer voor een gemiddelde verzuimdag zijn 250 euro. Dat bedrag is gebaseerd op de directe kosten van loondoorbetaling en arbodienstverlening. Maar let op: de indirecte kosten zoals vervanging of productieverlies zijn in dat bedrag nog niet meegenomen. De duur van verzuim door psychische klachten is gemiddeld 180 dagen. De directe verzuimkosten per werknemer die uitvalt door psychische klachten komen dan gemiddeld uit op 45.000 euro. Een bedrag waar echt geen enkele werkgever blij van wordt.

Samenvattend

Psychosociale arbeidsbelasting treft schrikbarend veel mensen en kost enorm veel geld. Om over het persoonlijke leed nog maar te zwijgen. Veiligheid kan een deel van deze narigheid voorkomen. Investeren in goed personeel, een open cultuur, acceptabele werkdruk, veilige werkplekken en opleidingen op het gebied van omgaan met agressie bijvoorbeeld betalen zich zonder meer uit.

Training omgaan met ongewenst gedrag

Vrijblijvend adviesgesprek aanvragen

Offerte aanvragen

Lees meer

Samen tegen ongewenst gedrag zónder vooroordelen
In een organisatie wil je geweld en ongewenst gedrag het liefst voorkomen, want je wilt dat jouw medewerkers veilig kunnen werken. Maar, wat valt er precies allemaal onder ongewenst gedrag en wanneer gaat een collega over die o zo belangrijke grens heen? Dat kan voor iedereen anders zijn. Sommige zaken zijn duidelijk; denk aan discriminatie, seksuele intimidatie, schelden en geweld. Maar hoe zit het met het maken van bepaalde grapjes of een respectloze reactie? In dit artikel lees je wat jij in jouw organisatie samen met collega's kan doen tegen ongewenst gedrag.
Verbale agressie: wat is het en hoe ga je ermee om?
Zodra je de krant openslaat of het nieuws bekijkt op je telefoon, komen de gewelddadige berichten je al tegemoet. Het lijkt alsof we meer dan ooit in een samenleving leven vol agressie. Ook voor bedrijven is dit een steeds vaker voorkomend thema. Het gebeurt bij collega’s onderling, maar ook vanuit klanten of bezoekers. Er zijn veel verschillende vormen van agressie en de verbale variant is er één van. Om hiermee goed te kunnen omgaan, is het belangrijk om te weten wat het precies inhoudt, wat het effect is op medewerkers én wat je eraan kunt doen.
Wat is agressie en hoe kun je je ertegen wapenen?
Je kunt niet bepaald zeggen dat de lontjes van mensen in de afgelopen tijd langer zijn geworden. Het tegendeel is helaas wél waar. Het aantal gevallen van agressie en ongewenst gedrag neemt ook op de werkvloer sterk toe. Maar wat is agressie eigenlijk, en welke verschillende soorten zijn er? Dat vertellen we je in dit artikel.
Verslag van de dag: Agressietraining, omgaan met ongewenst gedrag
Hoe verloopt een training omgaan met overvallen, ongewenst gedrag en agressie? DeCrisismanager liep een dag mee bij een training voor tankstationmedewerkers van Vollenhoven. Weten zij nu hoe te reageren op agressieve klanten en hoe te handelen tijdens een overval?
Omgaan met agressie
In je werk wil je je functie zo goed mogelijk doen en wil je je collega’s, klanten, leerlingen, bezoekers of patiënten op de beste manier van dienst zijn. Toch ontstaan er dagelijks veel situaties waarbij non-verbale of verbale agressie de boventoon voert.
Omgaan met agressie op je werk: 9 tips
Wanneer je in een functie werkt waarbij je in contact komt met klanten is de kans helaas aanwezig dat je te maken krijgt met agressief gedrag. Het is belangrijk om te weten hoe je moet reageren op agressief gedrag om de situatie zo snel mogelijk onder controle te krijgen en escalatie te voorkomen. In dit artikel geven wij je 9 tips voor omgaan met agressie op je werk!
Ongewenst gedrag in de retail: 8 gouden tips
Bijna 40% van het winkelpersoneel heeft te maken met ongewenst, agressief gedrag van klanten. Dat gedrag kun je beïnvloeden: kill them with kindness.
Wat doe jij tegen ongewenst gedrag?
Ongewenst gedrag heeft enorme impact: het kan leiden tot stress en langdurige uitval. Of erger. Er moet beleid worden ontwikkeld om deze risico’s tegen te gaan.
AGRESSIE IN DE ZORG: DAT KUN JE NIET MAKEN
Agressie in de zorg komt steeds vaker voor. Maar als je weet wat voor agressie het is en hoe je daarop reageert, kun je voorkomen dat het escaleert.