Grijs gebied op de werkvloer: Dit vindt Nederland écht ongepast

donderdag 14 augustus 2025

Hoe ver mag je gaan op de werkvloer? Wanneer is een grap nog grappig en wanneer wordt het ongemakkelijk? We vroegen ruim 1.500 Nederlanders hoe zij vijftien werksituaties beoordelen en de resultaten laten zien dat grenzen lang niet zo duidelijk zijn als we denken.

Voor de één is een knuffel een warm gebaar, voor de ander voelt het ongemakkelijk. Hetzelfde geldt voor koosnaampjes, opmerkingen over uiterlijk of informeel afspreken buiten werktijd. En juist in die verschillen schuilt het spanningsveld: wat jij als onschuldig ervaart, kan voor een ander grensoverschrijdend gedrag zijn.

Knuffel bij promotie: hartelijk of ongepast?

Bijna de helft van de ondervraagden (45%) vindt het geven van een knuffel bij een promotie een grijs gebied. Opvallend: 35% vindt het zelfs ongepast, terwijl 20% er geen probleem in ziet. De cijfers laten zien dat zelfs een goedbedoeld gebaar ongemakkelijk kan aanvoelen en dat je beter eerst kunt aanvoelen of het gewenst is. Want de kans bestaat dat je iemands grens ongemerkt overschrijdt.

“Schatje” op kantoor? Beter van niet

De stelling “Het is oké om een collega ‘schatje’ te noemen” werd door 94% als ongepast beoordeeld. Belangrijk detail: het ging hierbij om een situatie waarin iemand duidelijk had aangegeven die bijnaam niet prettig te vinden. Toch vond een kleine groep het nog steeds kunnen. Dat maakt de boodschap duidelijk: zelfs als je het goed bedoelt, is luisteren naar andermans grenzen essentieel. Het feit dat er tóch mensen zijn die het gepast vinden, benadrukt hoe persoonlijk ongewenst gedrag ervaren wordt. In zulke situaties helpt het als je stevig in je schoenen staat en je grenzen op een rustige manier kunt aangeven, iets wat centraal staat in het ontwikkelen van persoonlijke weerbaarheid op de werkvloer.

Op je uiterlijk beoordeeld worden

Wat als een collega zegt: "Jij ziet er vandaag fantastisch uit”? Ruim 60% vindt dit ongepast, terwijl 30% het grijs gebied noemt. Slechts een kleine groep vindt dit zonder meer kunnen. Ook hier zie je weer dat intentie en context bepalend zijn. Complimenten kunnen fijn zijn, maar als ze ongevraagd of te persoonlijk zijn, slaan ze snel om naar ongemakkelijk. Juist hier is het belangrijk te weten hoe je kunt omgaan met ongewenst gedrag. Duidelijk communiceren en goed afstemmen in gesprekken kan hierin het verschil maken. Effectieve gesprekstechnieken helpen daarbij, zeker in situaties waarin iets goedbedoelds anders wordt ontvangen dan bedoeld.

Afspreken in het weekend: privé of professioneel?

“Ik vind dat je als collega best mag voorstellen om samen iets te doen in het weekend.” Een ogenschijnlijk onschuldige stelling, maar de reacties zijn verdeeld. Veel mensen vinden het afhankelijk van de relatie, rolverdeling en hiërarchie. Als de uitnodiging van een leidinggevende komt, wordt het sneller ongemakkelijk gevonden dan wanneer het van een directe collega komt. Hier zie je hoe snel een vriendelijke intentie verkeerd kan landen en hoe belangrijk preventie is om misverstanden te voorkomen. Het laat zien hoe allesbepalend de context is. Voor leidinggevenden en managers is het belangrijk om extra bewust te zijn van de impact die hun woorden en handelingen kunnen hebben in dit soort situaties.

Wat deze situaties ons leren

Wat opvalt in het onderzoek is dat in élke situatie een deel van de mensen het gedrag acceptabel vindt, ook als de overgrote meerderheid dat niet vindt. En dat is precies waarom het grijze gebied zo belangrijk is: daar ontstaan de misverstanden, de ongemakkelijkheid en in het slechtste geval: grensoverschrijdend gedrag. Daarom is het cruciaal dat medewerkers leren hoe ze hun grenzen kunnen aangeven én die van anderen kunnen herkennen. Want ook al bedoel je het goed, het effect kan iets heel anders zijn. Dat geldt niet alleen in live contact, maar ook wanneer je op afstand met iemand spreekt. Denk aan situaties waarin het ongemakkelijk wordt tijdens een telefoongesprek, iets waar bij ongewenst gedrag aan de telefoon ook steeds vaker aandacht voor is.

Zet aan tot denken: Wat zou jij doen?

Dit onderzoek laat zien dat onze werkvloer vaak vol zit met situaties waar we anders naar kijken. Door te praten over de grijze gebieden ontstaat er bewustwording en ruimte om op tijd grenzen aan te geven of bij te sturen. Het is essentieel dat grenzen op een duidelijke en professionele manier gecommuniceerd worden, vooral wanneer je in contact staat met anderen in een zorgvuldige, soms kwetsbare omgeving.

Veiligheidstrainingen.nl biedt praktische cursussen waarin je leert hoe je jouw grenzen communiceert, professioneel handelt bij grensgevallen en omgaat met ongewenst gedrag. Met de nadruk op preventie en duidelijke communicatie, leer je grensoverschrijdend gedrag tijdig te signaleren en te voorkomen. Veilig werken begint bij het herkennen en bespreekbaar maken van het grijze gebied.

Het onderzoek werd uitgevoerd door Veiligheidstrainingen.nl onder 1.500 Nederlanders van 18 jaar en ouder. De resultaten zijn gebaseerd op online veldwerk.

Lees meer

Veiligheidstrainingen.nl wint HR Changemaker Award 2025 in de categorie ‘Leren & Ontwikkelen'
Tijdens het jaarlijkse HR in Motion-event in de Jaarbeurs Utrecht heeft Veiligheidstrainingen.nl de HR Changemaker Award 2025 gewonnen in de categorie Leren & Ontwikkelen.
NEA 2024: ongewenst gedrag op het werk blijft hardnekkig probleem
“Als jij me nú niet helpt, weet ik je te vinden.” Zomaar een uitspraak waar een medewerker in de zorg, de overheid of het onderwijs mee geconfronteerd kan worden. Ongewenst gedrag, van intimidatie tot pesten en agressie, komt nog altijd veel voor op de Nederlandse werkvloer. Dat blijkt opnieuw uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) 2024 van TNO en CBS, die zij uitvoerden in samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en publiceerden in mei 2025. De enquête werd ingevuld door bijna 65.000 werknemers. De cijfers? Die zijn alarmerend constant. Én hoog. Tijd voor actie.
Agressie en intimidatie als werkrisico: 3 op de 10 medewerkers bij de overheid getroffen
Inwoners met een kort lontje. Beledigingen, bedreigingen en verbale agressie. Het werk van bestuurders en ambtenaren in gemeenten, provincies en waterschappen staat onder druk. Uit de nieuwe Monitor Integriteit en Veiligheid 2024 (uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) blijkt dat agressie tegen overheidsmedewerkers steeds meer op de persoon gericht is en een structureel probleem vormt. Bij politieke ambtsdragers is er de afgelopen 10 jaar zelfs een duidelijke trend te zien: agressie neemt in alle vormen toe. Dat vraagt om actie.
Onderzoek ervaringen van cursisten na deelname cursus Omgaan met ongewenst gedrag
Om meer inzicht te krijgen in ongewenst gedrag op de werkvloer, hebben wij een onderzoek uitgevoerd onder onze cursisten. We willen beter begrijpen waarom zij de training volgen, uit welke sectoren zij komen, welke vormen van ongewenst gedrag zij ervaren en hoe vaak dit voorkomt. Daarnaast onderzoeken we hoe onze training wordt ervaren en of de geleerde technieken daadwerkelijk toepasbaar en effectief zijn in de praktijk. Zo kunnen wij onze dienstverlening blijven verbeteren.
EO-programma ‘Black-out’ geeft inzicht in de impact van langdurige stroomuitval op organisaties en hoe dit kan leiden tot bedrijfscrises
Op maandag 11 november werd op NPO1 het programma ‘Black-out’ uitgezonden. Een fictief journaal waarin inzicht werd gegeven in wat er gebeurt als in Nederland langdurig de stroom uitvalt. Gemaakt in samenwerking met de overheid, waaronder verschillende ministers en de gemeente Utrecht. Niet alleen de gevolgen voor mensen werden zichtbaar, ook werd inzichtelijk gemaakt wat de impact hiervan is voor organisaties. Een goed voorbeeld van een crisissituatie die een bedrijfscrisis kan veroorzaken. Of je nou fietsenmaker of bakker bent, in de retail werkt, agrarische sector of de logistiek. Het heeft op alle branches en organisaties impact.
BHV opfrisweken bij BHV.NL
BHV.NL doopt de zomermaanden om tot BHV opfrisweken. Heel juli en augustus staan in het teken van het opfrissen van kennis en vaardigheden.
Laat je inspireren en zet veiligheid op nr. 1 in 2024
Wil jouw organisatie in 2024 aan de slag met bedrijfsveiligheid, maar kunnen jullie wel wat inspiratie gebruiken? We delen graag de succesvolle veiligheidsinitiatieven van andere bedrijven met je, zodat jouw organisatie vol goede ideeën dit nieuwe jaar tegemoet kan. Zoals het organiseren van een BHV-dag, het organiseren van activiteiten tijdens de Week van de Veiligheid, het versterken van de bedrijfsnoodorganisatie en effectieve methoden om ongewenst gedrag aan te pakken.
Het verminderen van seksueel grensoverschrijdend gedrag
In maart 2023 heeft I&O Research een rapport gepubliceerd over seksueel grensoverschrijdend gedrag in Nederland. Het onderzoek bracht bevindingen aan het licht over hoe Nederlanders denken over, associëren met, en reageren op dit actuele maatschappelijke probleem. Wil je weten hoe je seksueel grensoverschrijdend gedrag kan voorkomen, en meer weten over hoe je het beste kan handelen als het tóch voorkomt? Bekijk dan de cursus Omgaan met seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag.
Omgaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag in het uitgaansleven