Hoe ga je als docent om met ongewenst gedrag van ouders?

Docenten in het basisonderwijs hebben de taak om jonge leerlingen te begeleiden en te onderwijzen. In dat werk krijgen zij soms te maken met ongewenst gedrag van ouders. Dit gedrag kan variëren van overmatige kritiek tot ongepaste betrokkenheid bij schoolwerk. Om een veilige en ondersteunende leeromgeving te behouden, is het belangrijk dat docenten weten hoe ze effectief kunnen omgaan met deze uitdagingen. In dit artikel verkennen we de verschillende vormen van ongewenst gedrag van ouders in het basisonderwijs en delen we tips om hier goed mee om te gaan.

Waarom zijn ouders gefrustreerd?

Ouders kunnen ongewenst gedrag vertonen richting docenten om verschillende redenen. Sommigen doen dit uit een overmatige bescherming voor hun kind, terwijl anderen worden gedreven door sterke emotionele betrokkenheid. Onrealistische verwachtingen en persoonlijke ervaringen met het onderwijssysteem kunnen ook bijdragen aan dit gedrag. Daarnaast kan een gebrek aan effectieve communicatie tussen ouders en docenten leiden tot misverstanden en frustraties. Het is belangrijk om te onthouden dat dit gedrag niet representatief is voor alle ouders en dat de meeste ouders positief en constructief samenwerken met docenten.

Voorbeelden van ongewenst gedrag

Een kwart (25%) van de leerkrachten heeft in de afgelopen twaalf maanden te maken gehad met verbaal geweld en/of verbale intimidatie door ouders. Het ging dan het vaakst om voortdurend veroordelen/bekritiseren (12%) en bewust (onterecht) beschuldigen (11%). Enkele veelvoorkomende vormen van ongewenst, grensoverschrijdend gedrag zijn verbale agressie, non-verbale intimidatie, onredelijke eisen en kritiek, overmatige betrokkenheid en sociale media- en online aanvallen. Verbale agressie omvat boze, beledigende of bedreigende taal, terwijl non-verbale intimidatie zich uit in vijandig gedrag zonder woorden. Hieronder een aantal voorbeelden van situaties:
  • Overmatige kritiek op beoordelingen: Sommige ouders kunnen de neiging hebben om elke beoordeling in twijfel te trekken en de prestaties van hun kinderen te overschatten. Dit kan leiden tot onnodige spanningen en conflicten. Denk bijvoorbeeld aan het middelbare schooladvies, waar ouders het niet mee eens kunnen zijn.
  • Ongewenste betrokkenheid bij schoolwerk: Soms willen ouders te veel controle hebben over het schoolwerk van hun kinderen. Ze kunnen zich bemoeien met taken, ze zelfs voor hen doen, en daarmee de onafhankelijkheid en groei van de leerlingen belemmeren. Docenten zullen ouders hierop moeten kunnen aanspreken, maar dat is niet altijd even gemakkelijk.
  • Onderschatting van de leraar: Het komt voor dat ouders de kennis en vaardigheden van de leraar in twijfel trekken. Ze kunnen de autoriteit van de leraar ondermijnen en daarmee het vermogen om effectief les te geven aantasten. Dit kan ook voorkomen uit discriminatie, en leiden tot pestgedrag.

De impact van ongewenst gedrag

Het ongewenste gedrag van ouders kan leiden tot gevoelens van frustratie, stress en machteloosheid. Docenten kunnen twijfelen aan hun capaciteiten, zich persoonlijk aangevallen voelen of zelfs hun motivatie en passie voor het onderwijs in gevaar zien komen. Het kan ook hun vermogen om effectief les te geven en een positieve leeromgeving te behouden, beïnvloeden. Ook kan het een negatieve impact hebben op een kind. Het kan leiden tot emotionele belasting, waarbij kinderen stress, angst en verwarring ervaren door de negatieve interacties die ze waarnemen. Bovendien kan het hun gevoel van veiligheid en vertrouwen in de schoolomgeving aantasten. Het verstoorde leerproces, verwarring en loyaliteitsconflicten, evenals de invloed op sociale en emotionele ontwikkeling, zijn andere mogelijke effecten. Het is belangrijk dat docenten zich bewust zijn van de impact van ongewenst gedrag en strategieën hanteren om ermee om te gaan, zodat ze zichzelf kunnen beschermen en een constructieve relatie met ouders kunnen opbouwen.

Omgaan met ongewenst gedrag van ouders: 6 tips

Het omgaan met ongewenst gedrag van ouders kan uitdagend zijn, maar met de juiste aanpak en strategieën kun je de situatie effectief aanpakken. Door actief te luisteren, professioneel te blijven en open communicatie te onderhouden, kunnen er constructieve oplossingen gevonden worden. Blijf jezelf ontwikkelen en zoek naar mogelijkheden om je vaardigheden aan te scherpen. Samen kunnen we een ondersteunend en veilig schoolklimaat creëren waarin leerlingen optimaal kunnen groeien en leren. Hieronder 6 tips:
1. Luister actief en empathisch:
Wanneer ouders hun zorgen of klachten uiten, is het belangrijk om actief te luisteren en empathie te tonen. Geef ze de ruimte om hun standpunt te delen en laat merken dat je hun perspectief waardeert. Ook als je het niet met hen eens bent, is het belangrijk om begripvol te blijven.
2. Blijf professioneel en rustig:
Bij confrontaties met ouders is het cruciaal om professioneel te blijven en je kalmte te bewaren. Probeer niet persoonlijk te worden en vermijd het terugkeren van agressie. Richt je op het bespreken van de kwestie en het vinden van een oplossing die in het belang is van het kind.
3. Onderhoud open communicatiekanalen:
Zorg voor open communicatielijnen met ouders, zoals e-mail, telefoon of regelmatige oudergesprekken. Dit helpt misverstanden te voorkomen en draagt bij aan een goede relatie met ouders. Wees duidelijk over de verwachtingen en het beleid van de school.
4. Documenteer en rapporteer:
Bij ernstige incidenten is het van belang om het ongewenste gedrag van ouders te documenteren en te rapporteren aan leidinggevenden of een vertrouwenspersoon binnen de school. Dit biedt een objectief overzicht van de situatie en kan van waarde zijn bij verdere acties of interventies. Lees meer over het melden van grensoverschrijdend gedrag.
5. Werk samen met collega's en schoolleiding:
Betrek je collega's en de schoolleiding bij situaties waarin je te maken krijgt met ongewenst gedrag van ouders. Bespreek de situatie en vraag om advies en ondersteuning. Samenwerking binnen het team helpt bij het ontwikkelen van strategieën en zorgt voor een gezamenlijke aanpak.
6. Investeer in professionele ontwikkeling:
Zoek mogelijkheden om je vaardigheden op het gebied van communicatie en conflictbeheersing te verbeteren. Trainingen en cursussen kunnen je helpen om effectiever om te gaan met ongewenst gedrag van ouders en je professionele groei bevorderen.

Werken aan een veilige school

Wij hebben veel ervaring in het onderwijs. Ervaring die we graag delen. Al onze producten en programma’s hebben we daarom aangepast op de onderwijsbranche. Qua inhoud en voorbeelden, maar ook op de manier waarop we de stof behandelen. Onze trainers zijn experts die precies weten wat de veiligheidsrisico’s zijn.

Wil je veiligheidstrainingen zoals Omgaan met ongewenst gedrag combineren met BHV-cursussen?  Dat kan door modulair te trainen! Dan stellen wij een pakket samen met als doel een zo veilig mogelijke school te creëren, op fysiek én sociaal niveau. Zo kun je bijvoorbeeld alles op één (studie)dag trainen.
Meld je aan voor de nieuwsbrief

Vul hiernaast je mailadres in...

Lees meer

  • Gesprekstechnieken bij grensoverschrijdend gedrag
    Gesprekstechnieken bij grensoverschrijdend gedrag
    Grensoverschrijdend gedrag maakt steeds vaker onderdeel uit van het dagelijkse werk. Soms zichtbaar en benoembaar, soms subtiel en moeilijk te vangen. Maar in alle gevallen geldt één ding: het is nooit alleen een incident. Het raakt het werkklimaat, het team, het vertrouwen en uiteindelijk de prestaties van een hele organisatie. Juist daarom is het voeren van goede gesprekken geen extraatje, maar een kernonderdeel van professioneel leiderschap.
  • Hoe communiceer je effectief bij agressieve klanten
    Hoe communiceer je effectief bij agressieve klanten
    Agressief klantgedrag komt in elke sector voor. Het schuurt vaak op het snijvlak van teleurstelling, onmacht en druk. Juíst dan maakt jouw communicatie het verschil: kalm blijven, gedrag begrenzen en het gesprek sturen naar een professionele afronding. In dit artikel lees je wat agressief klantgedrag is, hoe je het herkent en waarom het zó belangrijk is om de juiste technieken te leren en te trainen.
  • Telefonische agressie herkennen en aanpakken
    Telefonische agressie herkennen en aanpakken
    Telefonische agressie komt steeds vaker voor in organisaties waar medewerkers veel telefonisch contact hebben. Een klant of gesprekspartner kan boos, geïrriteerd of manipulatief overkomen, waardoor het gesprek snel escaleert. Deze vorm van agressie kan emotioneel belastend zijn en de werkvloer beïnvloeden. In dit artikel lees je wat telefonische agressie is, hoe je het herkent en welke technieken je kunt toepassen om de regie te behouden.
  • Ongepaste opmerkingen op het werk? Zo ga je ermee om.
    Ongepaste opmerkingen op het werk? Zo ga je ermee om.
    Wat als een collega tijdens de lunch op het werk zegt ‘Ja, die nieuwe heeft wel twee hele grote pluspunten.’ Zeg je er dan wat van? Uit onderzoek van Ipsos I&O (in opdracht van Rijksoverheid) onder 924 Nederlandse mannen bleek dat veel mannen wel iets van ongepast opmerkingen of gebaren naar vrouwen zouden willen zeggen, maar in veel gevallen doen ze het niet. Ze voelen een drempel, want: Wat zeg je op zo’n moment? En is het wel echt ongepast? 
  • Checklist sociale veiligheid: zo borg je een veilige werkvloer
    Checklist sociale veiligheid: zo borg je een veilige werkvloer
    Sociale veiligheid is net zo belangrijk als fysieke veiligheid. Werkgevers hebben een zorgplicht om medewerkers te beschermen tegen psychosociale arbeidsbelasting (PSA) zoals agressie, pesten, discriminatie en (seksuele) intimidatie. Dat volgt uit artikel 7:658 BW (zorgplicht werkgever) en de Arbowet, die organisaties verplicht beleid te voeren om PSA te voorkomen of te beperken. Met onze praktische checklist geef je sociale veiligheid een vaste plek in beleid én dagelijks gedrag.
     
  • Meldingsformulier ongewenst gedrag: zorg voor een veilige werkomgeving
    Meldingsformulier ongewenst gedrag: zorg voor een veilige werkomgeving
    Iedere organisatie is wettelijk verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving (artikel 7:658 BW). Dat geldt niet alleen voor fysieke veiligheid, maar ook voor sociale veiligheid. Ongewenst gedrag op de werkvloer, zoals intimidatie, pesten of agressie, kan de sfeer flink beïnvloeden, het werkplezier verminderen én de gezondheid schaden. Om incidenten te signaleren en structureel aan te pakken, is een meldingsformulier ongewenst gedrag een krachtig hulpmiddel.
  • Witteboordenagressie: subtiele agressie op de werkvloer herkennen en aanpakken
    Witteboordenagressie: subtiele agressie op de werkvloer herkennen en aanpakken
    Agressie op de werkvloer is steeds vaker een realiteit, maar niet altijd in de vorm van schreeuwen of fysiek geweld. Een van de meest onderbelichte vormen is witteboordenagressie. Deze subtiele, manipulatieve agressie kan een enorme impact hebben op medewerkers, klanten en teams. In dit artikel leggen we uit wat witteboordenagressie is, hoe je het herkent en welke technieken je kunt gebruiken om het effectief aan te pakken.
  • Agressie op het werk: wat is er verplicht?
    Agressie op het werk: wat is er verplicht?
    Agressie op de werkvloer. Het komt vaker voor dan je denkt! Zo heeft 17%* van alle werknemers het afgelopen jaar weleens te maken gehad met enige vorm van ongewenst gedrag op het werk op het werk (NEA, 2024). 
  • Crisismanagement: 10 veelgehoorde excuses en waarom ze niet kloppen
    Crisismanagement: 10 veelgehoorde excuses en waarom ze niet kloppen
    Een crisis komt altijd onverwachts. Toch wachten veel organisaties tot het écht misgaat voordat ze werk maken van crisismanagement. “Het gebeurt hier toch niet.” “We hebben geen tijd.” “Daar zijn anderen voor.” Herkenbaar? Dan ben je niet de enige. Maar deze excuses zijn gevaarlijk en maken je organisatie extra kwetsbaar als het erop aankomt. We zetten de meest gehoorde redenen op een rij, en leggen uit waarom ze je juist nú aan het denken moeten zetten.

info@veiligheidstrainingen.nl

024 373 0977
Bel ons terug
.