Agressie op het werk: wat is er verplicht?

Agressie op de werkvloer. Het komt vaker voor dan je denkt! Zo heeft 17%* van alle werknemers het afgelopen jaar weleens te maken gehad met enige vorm van ongewenst gedrag op het werk op het werk (NEA, 2023). Agressie heeft te maken met veiligheid. Of liever gezegd: met het ontbreken van veiligheid. Als werkgever ben je wettelijk verplicht maatregelen te treffen om onveilige situaties te voorkomen. Ja, ook op het vlak van agressief, ongewenst gedrag. De Nederlandse Arbeidsinspectie controleert hier op. Maar wat is agressie nou eigenlijk? En welke maatregelen kan je als werkgever nemen?

Wanneer spreek je van agressie?

Vaak denken we bij agressie puur aan fysiek geweld, maar dat klopt niet helemaal. Van agressie is sprake wanneer een werknemer verbaal of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigd wordt of wordt gehinderd tijdens de uitvoering van zijn/haar werkzaamheden. Denk daarbij aan: pesten, schelden of ongewenste (seksuele) intimidatie. Dit kan veroorzaakt worden door mensen binnen de organisatie, maar ook van buitenaf (bijvoorbeeld klanten, gasten, patiënten, leerlingen en/of bezoekers). Al deze vormen van ongewenst, agressief gedrag kunnen leiden tot psychische klachten als angstgevoelens en wantrouwen. Ook kan het fysieke klachten veroorzaken, zoals concentratieproblemen, slaapstoornissen en mogelijk zelfs een burn-out.

Breng je risico's in kaart

Agressie is in de Arbowet opgenomen onder ‘psychosociale arbeidsbelasting’ (PSA). Werkgevers zijn verplicht ook PSA-risico’s in kaart te brengen in de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). (De RI&E is verplicht voor alle werkgevers) Daarnaast moeten in het Plan van Aanpak maatregelen worden opgenomen ter voorkoming van agressie en intimidatie. Je kunt hierbij denken aan:

Het in kaart brengen van de risico’s omtrent agressie
Het opstellen van een protocol tegen agressie en geweld
Het opstellen van regels en procedures waaraan werknemers, bezoekers en cliënten zich moeten houden
Zorgen voor een goed werkend alarmsysteem en een heldere alarmprocedure
Zorgen voor nazorg, opvang en begeleiding na een incident
Zorgen voor een regeling die gericht is op het aanpakken van de dader(s)
Het maken van afspraken over periodieke training voor je medewerkers
Periodiek je beleid en maatregelen evalueren

Zorgplicht

Ook het Burgerlijk Wetboek beschermt werknemers tegen agressie. Op grond van artikel 7:658 heb je als werkgever een zorgplicht voor een veilige werkomgeving. Dat betekent dat je verplicht bent om te voorkomen dat je werknemer gevaar loopt tijdens het uitoefenen van zijn/haar werkzaamheden. Doe je dit niet? Dan ben je als werkgever aansprakelijk voor de geleden schade, tenzij de werknemer bewust en/of roekeloos heeft gehandeld.

Wist je dat.. de zorgplicht van de werkgever ook geldt voor tijdelijke krachten en vrijwilligers?

Verschillende branches, verschillende risico's

Net als bij de fysieke risico’s zijn ook de psychosociale risico’s per bedrijf en per branche verschillend. Een RI&E en het bijbehorende Plan van Aanpak zijn dus eigenlijk altijd maatwerk. Je gaat uit van de risico’s die jouw medewerkers in jouw bedrijf lopen en daar stem je je maatregelen op af. Met onze trainingen spelen we in op de verschillende risico's per branche. Zo geven we trainingen omgaan met ongewenst gedrag in het onderwijs, in de zorg en in de Retail.

Hoe kan Veiligheidsstrainingen.nl je ondersteunen?

Het is ontzettend moeilijk om andere mensen en de manier waarop ze zich gedragen te veranderen. Maar met een weerbaarheidstraining kun je wel zelf wat doen aan de manier waarop je met dat gedrag omgaat en hoe het bij je binnenkomt. Onze experts kennen de risico’s die horen bij jouw branche en helpen je een veilige omgeving te creëren voor werknemers, patiënten, gasten en/of bezoekers.

Tijdens bijvoorbeeld onze training Omgaan met Ongewenst gedrag maak je kennis met de verschillende vormen van ongewenst en agressief gedrag. Zo kom je erachter dat dit meer is dan alleen vloeken en geweld. En dat iedereen eigenlijk weleens met een bepaalde vorm van ongewenst gedrag te maken heeft. Door een cursus gesprekstechnieken te volgen leer je effectiever communiceren, leer je deze gesprekken te beïnvloeden en kan je verandering teweeg brengen.

Ontvangt jouw organisatie gasten, bezoekers of patiënten? Dan adviseert en begeleidt Veiligheidstrainingen.nl jouw organisatie bij het opstellen van, het aanspreken op en het navolgen van de regels en procedures van de organisatie.

* Bronnen: Factsheet Nationale Enquete Arbeidsomstandigheden 2022, TNO
Factsheet Agressie door derden, TNO en CBS.

Meer weten?

Neem vrijblijvend contact met ons op, en bel 024 - 373 09 77. Of vraag hieronder een offerte aan.

Is er bij jou sprake van agressie op de werkvloer?
Praat erover met je leidinggevende of met de vertrouwenspersoon op je werk.

Vrijblijvende offerte aanvragen

Adviesgesprek aanvragen

Lees meer

25 voorbeelden van een crisis
Een crisis is een ernstige verstoring van de bedrijfscontinuïteit, die vaak onverwachts optreedt. De crisis kan het vermogen van een organisatie om normaal te functioneren, ernstig in gevaar brengen. Deze verstoringen kunnen voorkomen bij zowel kleine als grote organisaties, en kunnen uiteenlopen van financiële tegenslagen en cyberaanvallen tot natuurrampen en PR-schandalen. Elke sector wordt geconfronteerd met verschillende soorten uitdagingen en risico’s. Het vermogen van een bedrijf om adequaat te reageren op een crisis kan het verschil maken en de impact van een crisis beperken.
De integriteitsdriehoek: Een hulpmiddel tegen ongewenst gedrag
Ongewenst gedrag, zoals agressie, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten, is een uitdaging waar veel organisaties mee te maken hebben. Een van de manieren om dit gedrag te begrijpen en aan te pakken, is door gebruik te maken van de "integriteitsdriehoek". Dit model biedt handvatten om ongewenst gedrag te verminderen en te beheersen. In dit artikel bespreken we hoe de integriteitsdriehoek kan worden ingezet om ongewenst gedrag op de werkvloer tegen te gaan.
Waarom goed crisismanagement voor elke organisatie essentieel is
Het is voor zowel grote als kleine organisaties van cruciaal belang om voorbereid te zijn op situaties die de bedrijfscontinuïteit kunnen verstoren. Denk aan natuurrampen, cyberaanvallen, leveringsproblemen of schandalen. Er zijn allerlei verschillende voorbeelden van interne of externe gebeurtenissen die invloed hebben over de bedrijfsvoering. Zonder een geoefend Crisis Management Team (CMT) kan een organisatie ernstige schade oplopen of zelfs failliet gaan.
De impact van een crisis op een organisatie: Hier had je misschien nog niet aan gedacht
Elke organisatie, groot of klein, kan onverwachts geconfronteerd worden met een crisis. Of het nu gaat om een natuurramp, een cyberaanval, leveringsproblemen of een reputatieschade, de impact kan enorm zijn en de bedrijfscontinuïteit verstoren. Het begrijpen van deze gevolgen is belangrijk voor directies en managementteams, zodat de juiste maatregelen kunnen nemen. In dit artikelen leggen we uit wat de impact van een crisis kan zijn en waarom het essentieel is om je als organisatie goed voor te bereiden.
Gebeurtenissen die uit kunnen lopen op een crisis: bereid je voor met crisismanagement
Een crisis ontstaat vaak snel en onverwacht. Door risico’s in beeld te hebben en je als organisatie goed voor te bereiden op een mogelijke crisis, kan je organisatie een hoop ellende bespaard blijven. Dat geldt de kleine organisaties misschien nog wel meer dan voor de grote. Maar hoe bereid je de organisatie nu preventief voor op zo’n stressvolle situatie en met welke scenario’s moet je rekening houden? In dit artikel vertellen we je hoe crisismanagement jouw organisatie kan helpen. En geven we je een beeld van de verschillende soorten gebeurtenissen die kunnen uitmonden in een crisis.
Wat is grensoverschrijdend gedrag?
Grensoverschrijdend gedrag is een serieus en belangrijk onderwerp dat invloed heeft op de manier waarop we met elkaar omgaan.
Omgaan met agressie: De good cop - bad cop-methode
Agressie op de werkvloer blijft een groot probleem. Ongewenst gedrag komt van collega’s of de baas, maar vaker van buitenaf: zoals klanten, patiënten of leerlingen. Agressie komt het meest voor in de zorg: in 2023 kreeg maar liefst 61,2 procent van de medewerkers er daar mee te maken. Maar agressief gedrag komt in elke sector voor. Volgens het CBS krijgt 1 op de 3 medewerkers er mee te maken. Daarom is het belangrijk om een aanpak te vinden om ongewenste situaties te sussen, of nog beter, te voorkomen. In dit artikel lees je waarom ongewenst gedrag ontstaat, én beschrijven we een handige methode om het aan te pakken: de good cop – bad cop-methode.
Freeze, fight en flight in sociaal onveilige situaties
In veel bedrijven hebben prestaties en productiviteit meer prioriteit dan een sociaal veilige werkplek. En als het al over veiligheid gaat, dan ligt de nadruk vaak op fysiek onveilige situaties. Toch is het creëren van sociale veiligheid net zo belangrijk. 1 op de 5 werknemers voelt zich wel eens onveilig op de werkvloer. Door te leren hoe mensen instinctief kunnen reageren op sociaal onveilige situaties, kun je bepaald gedrag beter verklaren. Dit zijn natuurlijke, menselijke reacties op “gevaar”, en door begrip te tonen voor wat er in iemand omgaat kun je beter reageren. Bijvoorbeeld iemand te hulp schieten die bevriest, of escalatie voorkomen als iemand in de fight -reactie krijgt.
Gids voor een sociaal veilige werkplek
In dit e-book vind je essentiële informatie en praktisch advies voor een sociaal veilige werkomgeving. We streven in deze tijd naar werkplekken waarin we ons gerespecteerd, beschermd en gewaardeerd voelen. Daarom voorzien we je van waardevolle inzichten en praktische tips om de gezondheid en veiligheid van je medewerkers te waarborgen. Gebruik de kennis en tools voor een positieve cultuurverandering!