Ongepaste opmerkingen op het werk? Zo ga je ermee om.
Wat als een collega tijdens de lunch op het werk zegt ‘Ja, die nieuwe heeft wel twee hele grote pluspunten.’ Zeg je er dan wat van? Uit onderzoek van Ipsos I&O (in opdracht van Rijksoverheid) onder 924 Nederlandse mannen bleek dat veel mannen wel iets van ongepast opmerkingen of gebaren naar vrouwen zouden willen zeggen, maar in veel gevallen doen ze het niet. Ze voelen een drempel, want: Wat zeg je op zo’n moment? En is het wel echt ongepast? De overheid is gestart met een campagne: 'Man, zeg er wat van!'. En wat ons betreft is die ook relevant voor op de werkvloer. Want mannen horen ongepaste opmerkingen vooral in het uitgaansleven (41%) en de werkomgeving (28%).
Wat is grensoverschrijdend?
Mannen uit het onderzoek zitten met de vraag ‘wat is grensoverschrijdend gedrag?’. 51% van de mannen die op het moment dat ze ermee werden geconfronteerd wel iets wilden zeggen maar het niet deden, twijfelde namelijk of de opmerking of de gedraging wel ernstig genoeg was. Een opmerking zoals hierboven wordt door de persoon die de opmerking maakt waarschijnlijk gezien als een grapje. Grenzen zijn echter niet voor iedereen gelijk. Wat voor één onschuldig kan zijn, kan de ander toch echt ongepast vinden. Twijfel je of een opmerking wel ongepast genoeg is om er iets van te zeggen? Probeer je dan eens te bedenken ‘Hoe zou ik het vinden als dit over mezelf zou gaan, of over iemand in mijn omgeving?’ Denk aan een broer, zus, moeder of vriendin. Dat is vaak een goede graadmeter.
Een opmerking of gedraging is grensoverschrijdend als deze jouw grens overgaat en je er niet oké bij voelt. Je voelt je ongemakkelijk of onveilig.
Een opmerking of gedraging is grensoverschrijdend als deze jouw grens overgaat en je er niet oké bij voelt. Je voelt je ongemakkelijk of onveilig.
Wat vinden we dan ongepast?
De afgelopen maanden vroegen we ruim 1.500 Nederlanders om werksituaties te beoordelen op hoe gepast deze waren. We geven een aantal voorbeelden van situaties die als ongepast werden beoordeeld:
Twee collega's staan luidkeels te praten over de vermeende relatie tussen twee andere collega’s. Ze maken grapjes over de situatie, terwijl ze niet merken dat anderen meeluisteren. - 71% van de Nederlanders vond dit ongepast
Een leidinggevende zegt tijdens een teamoverleg: “Het is wel duidelijk wie hier blond is he?!”. Er is maar één blonde collega in het team. - 83% van de Nederlanders vond dit ongepast
Wil je zelf leren wat je gepast en ongepast vindt? Test waar jouw grenzen liggen. Na het invullen kun je ook zien hoe andere Nederlanders hierover dachten.
Twee collega's staan luidkeels te praten over de vermeende relatie tussen twee andere collega’s. Ze maken grapjes over de situatie, terwijl ze niet merken dat anderen meeluisteren. - 71% van de Nederlanders vond dit ongepast
Een leidinggevende zegt tijdens een teamoverleg: “Het is wel duidelijk wie hier blond is he?!”. Er is maar één blonde collega in het team. - 83% van de Nederlanders vond dit ongepast
Wil je zelf leren wat je gepast en ongepast vindt? Test waar jouw grenzen liggen. Na het invullen kun je ook zien hoe andere Nederlanders hierover dachten.
Stappenplan: zo handel je als iemand de grens over gaat
Of het nu gaat om roddelen, seksueel getinte opmerkingen of discriminatie; Iemand aanspreken bij ongewenst gedrag kan best lastig zijn. 31% van de Nederlandse mannen gaf aan het moeilijk te vinden, én 26% wist niet goed wat te zeggen (Ipsos I&O). En dat begrijpen we. Toch het is wel belangrijk: alleen zo zorgen we voor verandering in hoe er met elkaar wordt omgegaan. Daarmee draag je bij aan een veilig gevoel voor iedereen. Vaak ben je ook niet de enige die het ongepast vindt. Maar hoe pak je het nu aan? Hieronder vind je een handig stappenplan.
Stap 1
Check altijd eerst of de situatie veilig is. Voelt het niet veilig om er iets van te zeggen? Doe dan een melding bij je leidinggevende of maak een melding van ongewenst gedrag via het meldingsformulier van je organisatie.
Stap 2
Je kan op verschillende manieren laten zien dat je een opmerking of situatie ongepast vindt:
Stel een vraag
Stap 3
Geef de ander ruimte om te reageren. Misschien is de ander zich niet bewust van wat zijn of haar gedrag met een ander doet. Luister naar wat de ander te zeggen heeft en maak afspraken voor de toekomst.
Stap 4
Is het gedrag gericht op een specifieke collega en zie je dat deze persoon geraakt is? Steun die persoon. Loop naar diegene toe en praat erover. Benoem dat het niet zijn/haar schuld is. Vraag of je iets voor diegene kan betekenen.
Stap 5
Worden er vaker opmerkingen gemaakt en helpt aanspreken niet? Of is iemand op een andere manier de grens over gegaan die echt onacceptabel is? Doe dan een melding bij een leidinggevende, via een meldingsformulier of bij de vertrouwenspersoon.
Stap 1
Check altijd eerst of de situatie veilig is. Voelt het niet veilig om er iets van te zeggen? Doe dan een melding bij je leidinggevende of maak een melding van ongewenst gedrag via het meldingsformulier van je organisatie.
Stap 2
Je kan op verschillende manieren laten zien dat je een opmerking of situatie ongepast vindt:
Stel een vraag
Je kan bijvoorbeeld aan de persoon die de grens overgaat een vraag stellen als: ‘Kun je dat eens uitleggen?’ of ‘Hoe zou je het vinden als iemand dat over jou zegt of dat bij jou doet?’. Of vraag aan de persoon wie het aangaat (als die persoon erbij is): ‘Hè, hoe voelt dit voor jou?’ of ‘Ben je oké?’.
Gebruik de ‘ik-boodschap’ en spreek iemand direct aan
Bijvoorbeeld "Ik voel me ongemakkelijk bij deze opmerking” of ‘Ik vind dit geen leuk grapje’ of ‘Dit vind ik niet oké.
Op een later moment de persoon aanspreken
Kon je op het moment zelf de woorden niet vinden? Of wil je iemand liever één-op-één feedback geven? Loop in dat geval later nog even naar iemand toe om te laten weten dat je de opmerking of het gedrag niet oké vond. Kies daarvoor een neutrale ruimte en een rustige plek. Zo kun je rustig elkaars verhaal aanhoren.
Tip! Worden er vaker ongepaste opmerkingen gemaakt en heb je er nog nooit iets van gezegd omdat je het lastig vindt? Denk dan nu alvast na over wat je zou kunnen doen of wat je zou kunnen zeggen. Zo wordt het makkelijker om te handelen.Stap 3
Geef de ander ruimte om te reageren. Misschien is de ander zich niet bewust van wat zijn of haar gedrag met een ander doet. Luister naar wat de ander te zeggen heeft en maak afspraken voor de toekomst.
Stap 4
Is het gedrag gericht op een specifieke collega en zie je dat deze persoon geraakt is? Steun die persoon. Loop naar diegene toe en praat erover. Benoem dat het niet zijn/haar schuld is. Vraag of je iets voor diegene kan betekenen.
Stap 5
Worden er vaker opmerkingen gemaakt en helpt aanspreken niet? Of is iemand op een andere manier de grens over gegaan die echt onacceptabel is? Doe dan een melding bij een leidinggevende, via een meldingsformulier of bij de vertrouwenspersoon.
Campagne ‘Man, zeg er wat van!’
De Rijksoverheid startte, naar aanleiding van het onderzoek van Ipsos I&O, afgelopen week met de campagne ‘Man, zeg er wat van!’. Met deze campagne willen ze mannen motiveren om seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan. Want daar vallen ook ongepaste grappen, gebaren of opmerkingen onder. Deze campagne is onderdeel van Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld.
Als organisatie stappen zetten tegen ongewenst gedrag?
Bij Veiligheidstrainingen.nl helpen wij organisaties op sociaal veiligheidsgebied met trainingen en cursussen. We leren medewerkers kennis en vaardigheden aan om ongewenst gedrag effectief aan te pakken. Zo is het voor leidinggevenden en managers belangrijk dat ze weten hoe ze ongewenst gedrag vroegtijdig kunnen signaleren en effectief kunnen ingrijpen indien nodig. Medewerkers leren we ongewenst gedrag te de-escaleren. Dat doen we met professionele trainingsacteurs, zodat medewerkers ook in de praktijk kunnen en durven handelen.
Lees meer
-
Gesprekstechnieken bij grensoverschrijdend gedragGrensoverschrijdend gedrag maakt steeds vaker onderdeel uit van het dagelijkse werk. Soms zichtbaar en benoembaar, soms subtiel en moeilijk te vangen. Maar in alle gevallen geldt één ding: het is nooit alleen een incident. Het raakt het werkklimaat, het team, het vertrouwen en uiteindelijk de prestaties van een hele organisatie. Juist daarom is het voeren van goede gesprekken geen extraatje, maar een kernonderdeel van professioneel leiderschap. -
Hoe communiceer je effectief bij agressieve klantenAgressief klantgedrag komt in elke sector voor. Het schuurt vaak op het snijvlak van teleurstelling, onmacht en druk. Juíst dan maakt jouw communicatie het verschil: kalm blijven, gedrag begrenzen en het gesprek sturen naar een professionele afronding. In dit artikel lees je wat agressief klantgedrag is, hoe je het herkent en waarom het zó belangrijk is om de juiste technieken te leren en te trainen. -
Telefonische agressie herkennen en aanpakkenTelefonische agressie komt steeds vaker voor in organisaties waar medewerkers veel telefonisch contact hebben. Een klant of gesprekspartner kan boos, geïrriteerd of manipulatief overkomen, waardoor het gesprek snel escaleert. Deze vorm van agressie kan emotioneel belastend zijn en de werkvloer beïnvloeden. In dit artikel lees je wat telefonische agressie is, hoe je het herkent en welke technieken je kunt toepassen om de regie te behouden. -
Checklist sociale veiligheid: zo borg je een veilige werkvloerSociale veiligheid is net zo belangrijk als fysieke veiligheid. Werkgevers hebben een zorgplicht om medewerkers te beschermen tegen psychosociale arbeidsbelasting (PSA) zoals agressie, pesten, discriminatie en (seksuele) intimidatie. Dat volgt uit artikel 7:658 BW (zorgplicht werkgever) en de Arbowet, die organisaties verplicht beleid te voeren om PSA te voorkomen of te beperken. Met onze praktische checklist geef je sociale veiligheid een vaste plek in beleid én dagelijks gedrag.
-
Meldingsformulier ongewenst gedrag: zorg voor een veilige werkomgevingIedere organisatie is wettelijk verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving (artikel 7:658 BW). Dat geldt niet alleen voor fysieke veiligheid, maar ook voor sociale veiligheid. Ongewenst gedrag op de werkvloer, zoals intimidatie, pesten of agressie, kan de sfeer flink beïnvloeden, het werkplezier verminderen én de gezondheid schaden. Om incidenten te signaleren en structureel aan te pakken, is een meldingsformulier ongewenst gedrag een krachtig hulpmiddel. -
Witteboordenagressie: subtiele agressie op de werkvloer herkennen en aanpakkenAgressie op de werkvloer is steeds vaker een realiteit, maar niet altijd in de vorm van schreeuwen of fysiek geweld. Een van de meest onderbelichte vormen is witteboordenagressie. Deze subtiele, manipulatieve agressie kan een enorme impact hebben op medewerkers, klanten en teams. In dit artikel leggen we uit wat witteboordenagressie is, hoe je het herkent en welke technieken je kunt gebruiken om het effectief aan te pakken. -
-
Crisismanagement: 10 veelgehoorde excuses en waarom ze niet kloppenEen crisis komt altijd onverwachts. Toch wachten veel organisaties tot het écht misgaat voordat ze werk maken van crisismanagement. “Het gebeurt hier toch niet.” “We hebben geen tijd.” “Daar zijn anderen voor.” Herkenbaar? Dan ben je niet de enige. Maar deze excuses zijn gevaarlijk en maken je organisatie extra kwetsbaar als het erop aankomt. We zetten de meest gehoorde redenen op een rij, en leggen uit waarom ze je juist nú aan het denken moeten zetten. -
Weerstand tegen sociale veiligheid? 10 redenen ontkrachtIn veel organisaties heerst nog steeds de gedachte dat sociale veiligheid vanzelfsprekend is of zelfs overdreven. "Daar moet je tegen kunnen" of "daar hebben wij geen budget voor". Deze uitspraken komen veel vaker voor dan we zouden willen. Maar sociale veiligheid is geen bijzaak. Het is essentieel voor het welzijn van medewerkers én een serieuze verplichting. De Arbowet stelt namelijk dat werkgevers verplicht zijn om een sociaal veilige werkomgeving te bieden. Maar waarom is er dan toch vaak weerstand om hier actief mee aan de slag te gaan? We ontkrachten de meest gehoorde redenen.
