NEA 2024: ongewenst gedrag op het werk blijft hardnekkig probleem

woensdag 21 mei 2025

“Als jij me nú niet helpt, weet ik je te vinden.” Zomaar een uitspraak waar een medewerker in de zorg, de overheid of het onderwijs mee geconfronteerd kan worden. Ongewenst gedrag, van intimidatie tot pesten en agressie, komt nog altijd veel voor op de Nederlandse werkvloer. Dat blijkt opnieuw uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) 2024 van TNO en CBS, die zij uitvoerden in samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en publiceerden in mei 2025. De enquête werd ingevuld door bijna 65.000 werknemers. De cijfers? Die zijn alarmerend constant. Én hoog. Tijd voor actie.

Ongewenst gedrag stabiel hoog: 1 op de 6 slachtoffer

Net als in 2023 gaf 17% van de ondervraagde werknemers aan dat zij in het afgelopen jaar slachtoffer zijn geweest van ongewenst gedrag op het werk. De meest voorkomende vormen:

intimidatie of bedreiging (11,9%)
discriminatie (11,4%)
pesten (5,5%)
ongewenste seksuele aandacht (4,5%)

Vrouwen zijn significant vaker slachtoffer dan mannen (21,6% tegenover 13%).

De daders? In de meeste gevallen zijn het klanten (11,4%), maar ook collega’s (4,9%) en leidinggevenden (2,7%) gaan over de schreef. Intimidatie en bedreiging komen het vaakst van klanten, terwijl pesten vooral voorkomt tussen collega’s.

Ons aanbod:

Zorgsector opnieuw koploper en ook recreatie springt er bovenuit

In de zorg heeft bijna 1 op de 3 (29,2%) van de medewerkers te maken gehad met ongewenst gedrag. De cijfers zijn nagenoeg gelijk aan die van vorig jaar. Intimidatie of bedreiging komt hier het vaakst voor (21,3%), gevolgd door lichamelijk geweld (9,4%) en ongewenste seksuele aandacht (8,6%). In 25% van de gevallen is een patiënt de veroorzaker. Een agressietraining voor de zorg is dan ook geen overbodige luxe.

Daarnaast is er in de recreatiesector een zorgwekkende stijging zichtbaar: van 17,1% in 2023 naar 20,4% in 2024. Hier worden medewerkers vooral geconfronteerd met intimidatie, bedreiging (12%) en pesten (7,3%), meestal door klanten, maar ook opvallend vaak door collega’s en leidinggevenden.

Horeca, handel en bestuur: ook hier agressie

Ongewenst gedrag is er in elke branche. We bespreken nog een paar opvallende sectoren. In de horeca ervaart 18,8% van de medewerkers enige vorm ongewenst gedrag. Opvallend: ongewenste seksuele aandacht komt hier het meest voor van alle onderzochte sectoren (10,1%), vaak door klanten (8%).

In de handel en bij overheidsinstellingen (denk aan ministeries, gemeenten, waterschappen) zijn de cijfers respectievelijk 18,4% en 18,3%. Ook hier gaat het vaak om intimidatie en bedreiging, vooral door klanten of burgers. Bij het bestuur komt van alle sectoren ongewenst gedrag door collega’s het meest voor (6,8%).

Werknemers willen actie: roep om maatregelen groeit

Werknemers willen dat hun organisatie optreedt. 11% vindt dat er extra maatregelen nodig zijn tegen agressie en intimidatie door klanten. In sectoren als zorg (19,3%), onderwijs (18,1%), bestuur (12,1%) en vervoer (13,6%) klinkt deze roep het hardst.

Daarnaast verlangt 7,7% actie tegen ongewenst gedrag van collega’s of leidinggevenden. De vraag is duidelijk: werknemers willen een veilige werkplek en verwachten daarin steun van hun werkgever.

De rol van de leidinggevende is cruciaal

Een leidinggevende maakt het verschil. Zij hebben een sleutelrol in het creëren van een veilige werkomgeving. In veel van de gevallen ervaren medewerkers gelukkig dat hun leidinggevende oog heeft voor hun welzijn, maar helaas is er ook een groep die dat niet zo ervaart. 13,9% van de werknemers is het niet (helemaal) eens met de stelling dat hun leidinggevende voldoende oog heeft voor hun welzijn. In sectoren als vervoer, zorg, recreatie en handel ligt dit percentage nog hoger.

70% van de medewerkers vindt dat ze lastige kwesties naar voren kunnen brengen op het werk. Maar er is ook een groep van 30% die dat lastiger vindt. Dat maakt duidelijk hoe belangrijk het is om ook leidinggevenden te trainen in het signaleren, voorkomen en doeltreffend aanpakken van ongewenst gedrag.

Bescherm je medewerkers met een agressietraining en weerbaarheidscursus

Wachten tot het misgaat is geen optie. Laat medewerkers niet aan hun lot over. Train ze in het herkennen en de-escaleren van agressie, versterk hun weerbaarheid en geef leidinggevenden de tools om ongewenst gedrag effectief aan te pakken.

Bij Veiligheidstrainingen.nl bieden we praktische trainingen, afgestemd op de dagelijkse realiteit:

Met onze trainingen vergroot je de weerbaarheid op de werkvloer én versterk je de sociale veiligheid binnen je organisatie.

Ga voor een veilige werkvloer, leer medewerkers omgaan met agressie!

Wil je meer weten of advies op maat over de cursussen? Neem dan contact met ons op. Onze adviseurs helpen je graag verder. Veiligheidstrainingen.nl adviseert en verzorgt veiligheids- en preventietrainingen voor organisaties in diverse branches door heel Nederland. Voor zowel incompany (groepstrainingen op locatie) als open rooster (individueel te volgen). Vraag voor een incompany training een vrijblijvende offerte aan of bekijk ons cursusaanbod. Met onze cursussen zorgen wij samen met jou voor veiligheid en een veilig gevoel.

Wil je het hele rapport lezen? De resultaten van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden vind je hier (TNO, CBS en Het Ministerie van SZW, 2025).

Lees meer

Sociale veiligheid op de werkvloer: wat ons onderzoek van 2025 laat zien
Een veilige werkvloer is niet alleen een wettelijke verplichting onder de Arbowet, maar ook cruciaal voor het welzijn en de motivatie van medewerkers. Sociale veiligheid betekent dat iedereen zich gerespecteerd en beschermd voelt, vrij van intimidatie, discriminatie, pesten of andere vormen van ongewenst gedrag. Wanneer die veiligheid ontbreekt, kunnen de gevolgen groot zijn: stress, minder werkplezier en zelfs lichamelijke klachten.
Campagne Denk vooruit! Dit zijn de learnings van EO-programma Black-out
In Nederland zijn we gewend dat stroom, water en internet altijd beschikbaar zijn, maar tijdens een noodsituatie kan dit plotseling wegvallen en kan het even duren voordat hulpdiensten ter plaatse zijn. Daarom is het belangrijk dat iedereen, van overheid tot bewoners, weet hoe je je kunt voorbereiden op onverwachte uitval. Op 17 november vond de landelijke actiedag Nederland valt uit! plaats, onderdeel van de nieuwe campagne Denk vooruit, waarbij Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), de Rijksoverheid en andere organisaties aandacht vragen voor het belang van voorbereid zijn.
Nieuw bij elke training: het Veiligheidstrainingen.nl notitieboek
Welke training je bij Veiligheidstrainingen.nl ook volgt, ons doel is natuurlijk om jou waardevolle kennis en vaardigheden aan te leren waar je in de praktijk ook écht wat mee kan. Of het nu gaat om het omgaan met ongewenst gedrag, het ontmoedigen van een winkeldief of ingrijpen tijdens een bedrijfscrisis. Om jouw leerproces nog meer te ondersteunen, hebben we nu iets nieuws! Vanaf november ontvang je bij elke cursus een Veiligheidstrainingen.nl notitieboek. En dat is niet een standaard notitieboek met lijntjes.
Nieuwe en vernieuwde trainingen: Leer omgaan met én voorkom ongewenst gedrag.
Het is september en dat betekent dat wij nieuwe en vernieuwde cursussen lanceren. Ons trainingsaanbod voor preventie en het omgaan met ongewenst gedrag breiden we uit met twee gloednieuwe trainingen. Zo sluiten we nog beter aan op de behoeften van onze cursisten. Daarnaast heeft onze instructeursopleiding Omgaan met Agressie en Ongewenst gedrag een flinke update gekregen. In dit nieuwsbericht lees je in een notendop wat er nieuw is en is veranderd.
Grijs gebied op de werkvloer: Dit vindt Nederland écht ongepast
Hoe ver mag je gaan op de werkvloer? Wanneer is een grap nog grappig en wanneer wordt het ongemakkelijk? We vroegen ruim 1.500 Nederlanders hoe zij vijftien werksituaties beoordelen en de resultaten laten zien dat grenzen lang niet zo duidelijk zijn als we denken.

Voor de één is een knuffel een warm gebaar, voor de ander voelt het ongemakkelijk. Hetzelfde geldt voor koosnaampjes, opmerkingen over uiterlijk of informeel afspreken buiten werktijd. En juist in die verschillen schuilt het spanningsveld: wat jij als onschuldig ervaart, kan voor een ander grensoverschrijdend gedrag zijn.
Veiligheidstrainingen.nl wint HR Changemaker Award 2025 in de categorie ‘Leren & Ontwikkelen'
Tijdens het jaarlijkse HR in Motion-event in de Jaarbeurs Utrecht heeft Veiligheidstrainingen.nl de HR Changemaker Award 2025 gewonnen in de categorie Leren & Ontwikkelen.
Agressie en intimidatie als werkrisico: 3 op de 10 medewerkers bij de overheid getroffen
Inwoners met een kort lontje. Beledigingen, bedreigingen en verbale agressie. Het werk van bestuurders en ambtenaren in gemeenten, provincies en waterschappen staat onder druk. Uit de nieuwe Monitor Integriteit en Veiligheid 2024 (uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) blijkt dat agressie tegen overheidsmedewerkers steeds meer op de persoon gericht is en een structureel probleem vormt. Bij politieke ambtsdragers is er de afgelopen 10 jaar zelfs een duidelijke trend te zien: agressie neemt in alle vormen toe. Dat vraagt om actie.
Onderzoek ervaringen van cursisten na deelname cursus Omgaan met ongewenst gedrag
Om meer inzicht te krijgen in ongewenst gedrag op de werkvloer, hebben wij een onderzoek uitgevoerd onder onze cursisten. We willen beter begrijpen waarom zij de training volgen, uit welke sectoren zij komen, welke vormen van ongewenst gedrag zij ervaren en hoe vaak dit voorkomt. Daarnaast onderzoeken we hoe onze training wordt ervaren en of de geleerde technieken daadwerkelijk toepasbaar en effectief zijn in de praktijk. Zo kunnen wij onze dienstverlening blijven verbeteren.
BHV opfrisweken bij BHV.NL
BHV.NL doopt de zomermaanden om tot BHV opfrisweken. Heel juli en augustus staan in het teken van het opfrissen van kennis en vaardigheden.