6 ontwikkelingen die invloed hebben op sociale veiligheid

Sociale veiligheid op de werkvloer is geen vast gegeven. De wereld verandert razendsnel en organisaties moeten meebewegen. Demografische ontwikkelingen, technologische innovaties en geopolitieke verschuivingen hebben allemaal impact op hoe we omgaan met veiligheid en welzijn op het werk. Welke trends spelen een rol en hoe kun je als organisatie hierop inspelen? We zetten een aantal ontwikkelingen kort en bondig voor jou op een rij!

1. Demografische verschuivingen: vergrijzing en vergroening
De Nederlandse arbeidsmarkt verandert. Enerzijds groeit het aantal oudere werknemers, wat vraagt om aangepaste veiligheidsmaatregelen, zoals ergonomische werkplekken en flexibele werktijden. Anderzijds betreedt een nieuwe generatie de werkvloer, die duurzaamheid en ethische bedrijfsvoering hoog op de agenda zet.

Wat betekent dit in de praktijk?

Meer focus op duurzaam en inclusief veiligheidsbeleid
Aangepaste protocollen voor fysieke en mentale gezondheid
Weerbaarheidstrainingen om ongewenst gedrag te minimaliseren en bespreekbaar te maken

2. Internationale invloeden: geopolitiek en diversiteit
Oorlogen, handelsconflicten en geopolitieke spanningen hebben niet alleen impact op economieën, maar ook op sociale veiligheid binnen organisaties. Denk aan culturele verschillen op de werkvloer of uitdagingen in de samenwerking met internationale teams.

Daarnaast neemt de diversiteit op de werkvloer toe. Het groeiend aantal internationale werknemers en uitwisselingsstudenten versterkt dit. Dit vraagt om aandacht voor cultuurverschillen en duidelijke veiligheidscommunicatie.

Waar moet je rekening mee houden?

Creëer een inclusieve en veilige werkomgeving
Zorg voor meertalige veiligheidsinstructies
Houd rekening met geopolitieke ontwikkelingen die betrekking hebben op jouw crisismanagementteam

3. De toename van polarisatie en sociale spanningen
Politieke discussies, maatschappelijke bewegingen en sociale media versterken polarisatie in de samenleving – en dat sijpelt door op de werkvloer. Collega’s kunnen tegenover elkaar komen te staan, wat kan leiden tot onveiligheid en conflicten.

Hoe voorkom je dat polarisatie escaleert?

Werk aan een open en respectvolle bedrijfscultuur
Train leidinggevenden in de-escalerende gespreksvoering
Stel duidelijke gedragsregels op over respect en inclusie

4. De invloed van klimaatverandering op veiligheid
Extreem weer, hittegolven en wateroverlast komen steeds vaker voor en beïnvloeden met name de fysieke veiligheid op de werkplek. Belangrijk zijn evacuatieplannen, noodvoorzieningen en aanpassingen in werkroosters tijdens extreme temperaturen. Daarnaast kunnen deze omstandigheden zorgen voor lagere productiviteit, gezondheidsrisico’s en verhoogde werkdruk, bijvoorbeeld voor zorgpersoneel of hulpdiensten. Het effect? Medewerkers ervaren extra stress.

Wat kun je als organisatie doen?

Rekening houden met verhoogde werkdruk en stress
Werkschema’s aanpassen bij extreme weersomstandigheden
Een goed geoefend crisismanagementteam die de leiding kan nemen tijdens noodsituaties, zodat de impact op de bedrijfscontinuïteit geminimaliseerd wordt.

5. De verschuiving naar hybride werken
(Gedeeltelijk) thuis werken is de norm geworden, maar dat brengt nieuwe uitdagingen met zich mee. Hoe zorg je ervoor dat werknemers zich ook thuis veilig voelen en de juiste ergonomische en psychosociale ondersteuning krijgen?

Essentiële aandachtspunten:

Veiligheid en welzijn bij thuiswerken serieus nemen
Duidelijke richtlijnen opstellen over werk- en bereikbaarheid
Regelmatige check-ins met medewerkers voor mentale ondersteuning

6. De blijvende impact van de #MeToo-beweging
Sociale veiligheid gaat niet alleen over fysieke veiligheid, maar ook over respect op de werkvloer. De #MeToo-beweging heeft organisaties wereldwijd gedwongen om seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag serieus te nemen.

Wat kunnen organisaties doen?

Gedragscodes updaten en streng naleven
Werknemers en leidinggevenden trainen in het herkennen en aanpakken van ongewenst gedrag
Vertrouwenspersonen toegankelijk maken voor alle medewerkers

Sociale veiligheid is geen eenmalig project, maar een strategisch proces. Organisaties die vooruitdenken en inspelen op deze ontwikkelingen, creëren niet alleen een veiligere werkplek, maar ook een aantrekkelijkere werkomgeving voor huidige én toekomstige medewerkers.

Wil je weten hoe jouw organisatie beter kan inspelen op sociale veiligheid? Tijdens onze cursus ‘Omgaan met ongewenst gedrag’ leer je hoe je een sociaal veilige werkomgeving creëert, welke trends invloed hebben op veiligheid en hoe je daarop inspeelt, en effectieve strategieën om ongewenst gedrag te voorkomen en aan te pakken. Schrijf je in en maak veiligheid onderdeel van je strategisch beleid!

Omgaan met ongewenst gedrag

Basis crisismanagement

Ons cursusaanbod:

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Vul hiernaast je mailadres in...

Lees meer

Gesprekstechnieken bij grensoverschrijdend gedrag
Grensoverschrijdend gedrag maakt steeds vaker onderdeel uit van het dagelijkse werk. Soms zichtbaar en benoembaar, soms subtiel en moeilijk te vangen. Maar in alle gevallen geldt één ding: het is nooit alleen een incident. Het raakt het werkklimaat, het team, het vertrouwen en uiteindelijk de prestaties van een hele organisatie. Juist daarom is het voeren van goede gesprekken geen extraatje, maar een kernonderdeel van professioneel leiderschap.
Hoe communiceer je effectief bij agressieve klanten
Agressief klantgedrag komt in elke sector voor. Het schuurt vaak op het snijvlak van teleurstelling, onmacht en druk. Juíst dan maakt jouw communicatie het verschil: kalm blijven, gedrag begrenzen en het gesprek sturen naar een professionele afronding. In dit artikel lees je wat agressief klantgedrag is, hoe je het herkent en waarom het zó belangrijk is om de juiste technieken te leren en te trainen.
Telefonische agressie herkennen en aanpakken
Telefonische agressie komt steeds vaker voor in organisaties waar medewerkers veel telefonisch contact hebben. Een klant of gesprekspartner kan boos, geïrriteerd of manipulatief overkomen, waardoor het gesprek snel escaleert. Deze vorm van agressie kan emotioneel belastend zijn en de werkvloer beïnvloeden. In dit artikel lees je wat telefonische agressie is, hoe je het herkent en welke technieken je kunt toepassen om de regie te behouden.
Ongepaste opmerkingen op het werk? Zo ga je ermee om.
Wat als een collega tijdens de lunch op het werk zegt ‘Ja, die nieuwe heeft wel twee hele grote pluspunten.’ Zeg je er dan wat van? Uit onderzoek van Ipsos I&O (in opdracht van Rijksoverheid) onder 924 Nederlandse mannen bleek dat veel mannen wel iets van ongepast opmerkingen of gebaren naar vrouwen zouden willen zeggen, maar in veel gevallen doen ze het niet. Ze voelen een drempel, want: Wat zeg je op zo’n moment? En is het wel echt ongepast?
Checklist sociale veiligheid: zo borg je een veilige werkvloer
Sociale veiligheid is net zo belangrijk als fysieke veiligheid. Werkgevers hebben een zorgplicht om medewerkers te beschermen tegen psychosociale arbeidsbelasting (PSA) zoals agressie, pesten, discriminatie en (seksuele) intimidatie. Dat volgt uit artikel 7:658 BW (zorgplicht werkgever) en de Arbowet, die organisaties verplicht beleid te voeren om PSA te voorkomen of te beperken. Met onze praktische checklist geef je sociale veiligheid een vaste plek in beleid én dagelijks gedrag.
Meldingsformulier ongewenst gedrag: zorg voor een veilige werkomgeving
Iedere organisatie is wettelijk verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving (artikel 7:658 BW). Dat geldt niet alleen voor fysieke veiligheid, maar ook voor sociale veiligheid. Ongewenst gedrag op de werkvloer, zoals intimidatie, pesten of agressie, kan de sfeer flink beïnvloeden, het werkplezier verminderen én de gezondheid schaden. Om incidenten te signaleren en structureel aan te pakken, is een meldingsformulier ongewenst gedrag een krachtig hulpmiddel.
Witteboordenagressie: subtiele agressie op de werkvloer herkennen en aanpakken
Agressie op de werkvloer is steeds vaker een realiteit, maar niet altijd in de vorm van schreeuwen of fysiek geweld. Een van de meest onderbelichte vormen is witteboordenagressie. Deze subtiele, manipulatieve agressie kan een enorme impact hebben op medewerkers, klanten en teams. In dit artikel leggen we uit wat witteboordenagressie is, hoe je het herkent en welke technieken je kunt gebruiken om het effectief aan te pakken.
Agressie op het werk: wat is er verplicht?
Agressie op de werkvloer. Het komt vaker voor dan je denkt! Zo heeft 17%* van alle werknemers het afgelopen jaar weleens te maken gehad met enige vorm van ongewenst gedrag op het werk op het werk (NEA, 2024).
Crisismanagement: 10 veelgehoorde excuses en waarom ze niet kloppen
Een crisis komt altijd onverwachts. Toch wachten veel organisaties tot het écht misgaat voordat ze werk maken van crisismanagement. “Het gebeurt hier toch niet.” “We hebben geen tijd.” “Daar zijn anderen voor.” Herkenbaar? Dan ben je niet de enige. Maar deze excuses zijn gevaarlijk en maken je organisatie extra kwetsbaar als het erop aankomt. We zetten de meest gehoorde redenen op een rij, en leggen uit waarom ze je juist nú aan het denken moeten zetten.