Waarom de mondzorg baat heeft bij een cursus Omgaan met ongewenst gedrag

Mondzorg is veel meer dan alleen het behoud van een stralende glimlach. Het speelt een essentiële rol in onze algehele gezondheid. Maar helaas gaat voor sommige mensen een tandartsbezoek of bezoek aan de orthodontist gepaard met een gevoel van angst en ongemak. Tandartsangst is een veelvoorkomende reactie die kan variëren van lichte zenuwen tot intense paniek. Deze emoties kunnen snel leiden tot ongewenst gedrag, zoals agressie of frustratie. Dat kan erg vervelend zijn voor een tandarts of mondhygiënist. Het begrijpen van de mogelijke oorzaken achter dit gedrag kan van belang zijn om effectief en respectvol te kunnen reageren.

Hoe ga je als tandarts, tandartsassistent, orthodontist of mondhygiënist om met patiënten die grensoverschrijdend gedrag vertonen? Dat leer je in een cursus Omgaan met ongewenst gedrag. Meer informatie daarover kun je onderaan dit artikel vinden.

Oorzaken van ongewenst gedrag

In de mondzorg gaat het niet alleen om technische kennis, maar ook om de kunst van het omgaan met verschillende patiënten. Het aanpakken van lastig gedrag is een belangrijke vaardigheid voor medewerkers van tandarts- en mondzorgpraktijken. In dit artikel benadrukken we een aantal redenen waarom het zo belangrijk is om goed om te kunnen gaan met ongewenst gedrag van patiënten. Hieronder enkele veelvoorkomende oorzaken van ongewenst gedrag van patiënten:

Angst en onzekerheid: Een bezoek aan de tandarts kan angst en onzekerheid veroorzaken bij patiënten, vooral bij complexere behandelingen. Deze gevoelens kunnen leiden tot defensief gedrag, zoals boosheid, irritatie of weerstand tegen de behandeling.
Pijn en oncomfortabele ervaringen: Tandheelkundige procedures kunnen fysiek ongemak of pijn veroorzaken. Patiënten kunnen hun ongemak uiten door lastig gedrag, zoals ongeduldig gedrag of verzet tegen de behandeling.
Communicatieproblemen: Soms kunnen misverstanden of gebrekkige communicatie tussen de patiënt en de mondzorgprofessional leiden tot frustratie of verwarring. Patiënten kunnen zich onbegrepen voelen en hierdoor negatieve gevoelens uiten.
Verwachtingen en onrealistische ideeën: Patiënten kunnen soms onrealistische verwachtingen hebben van het resultaat van een behandeling. Als deze verwachtingen niet worden waargemaakt, kan dit tot teleurstelling leiden, wat zich kan uiten in ongewenst gedrag
Verlies van controle: Tandheelkundige behandelingen vereisen dat patiënten een zekere mate van controle uit handen geven. Sommige patiënten kunnen moeite hebben om deze controle los te laten, wat kan leiden tot defensief of ongewenst gedrag.
Persoonlijkheidskenmerken: Individuele persoonlijkheidskenmerken kunnen ook van invloed zijn op hoe patiënten reageren op stressvolle situaties. Sommige mensen hebben van nature een kort lontje terwijl anderen eerder teruggetrokken kunnen reageren.

Redenen om te trainen

Vaak is er wel begrip en empathie voor de emoties van de patiënt, maar dat betekent niet dat je als mondzorgprofessional ongewenst gedrag moeten accepteren. Het aangeven van grenzen en het de-escaleren van agressie is cruciaal om ongewenst gedrag te voorkomen en weerbaar te blijven. Het is belangrijk om adequaat te reageren in situaties waar patiënt grensoverschrijdend gedrag vertonen, vanwege de onderstaande redenen:

Werkplezier behouden

Niet alleen draagt effectief omgaan met ongewenst gedrag van patiënten bij aan de kwaliteit van zorg, maar het heeft ook een directe invloed op het werkplezier van mondzorgprofessionals. Een prettige interactie met patiënten creëert een positieve behandelomgeving, waarin zowel de patiënt als de professional zich op hun gemak voelen. Wanneer medewerkers bekwaam zijn in het hanteren van grensoverschrijdend gedrag, kunnen ze met meer vertrouwen en rust te werk gaan. Dit vermindert stress en frustratie, waardoor ze zich kunnen concentreren op hun kerntaak: het verlenen van hoogwaardige mondzorg.

Professionele integriteit behouden

Grensoverschrijdend gedrag kan variëren van agressie, (seksuele) intimidatie en bedreigingen tot het niet opvolgen van instructies. Mondzorgprofessionals moeten hiermee kunnen omgaan zonder hun professionele houding te verliezen. Respect behouden voor de patiënt, zelfs als die zich lastig gedraagt, is belangrijk en zorgt ervoor dat er toch goede zorg verleend kan worden. Je kan namelijk niet halverwege een behandeling stoppen en de patiënt weg laten gaan.

Kwaliteit van behandeling handhaven

Het effectief hanteren van lastig gedrag heeft invloed op de kwaliteit van de behandeling. Patiënten die hun ongemak tonen door lastig gedrag, kunnen de behandeling bemoeilijken. Door goede communicatie en beheersing van de situatie kan de kwaliteit van de behandeling hoog blijven.

Veiligheid van patiënten garanderen

Het herkennen en effectief reageren op ongewenst gedrag is cruciaal voor de veiligheid van patiënten en mondzorgprofessionals. Sommige patiënten vertonen agressief gedrag door angst, pijn of eerdere slechte ervaringen. Door hier goed mee om te gaan, kunnen onbedoelde incidenten voorkomen worden.

Cursus Omgaan met ongewenst gedrag

Een goede manier om deze vaardigheden te leren is het volgen van de cursus Omgaan met ongewenst gedrag. Deze cursus biedt mondzorgprofessionals nuttige inzichten, strategieën en praktische tips om beter om te gaan met grensoverschrijdend gedrag van patiënten. Door deze cursus te volgen, kunnen medewerkers uit de mondzorgsector hun vaardigheden verbeteren en een positieve sfeer behouden, zelfs in lastige situaties.

Offerte aanvragen

Bron: KNVT, 2023

Lees meer

Gesprekstechnieken bij grensoverschrijdend gedrag
Grensoverschrijdend gedrag maakt steeds vaker onderdeel uit van het dagelijkse werk. Soms zichtbaar en benoembaar, soms subtiel en moeilijk te vangen. Maar in alle gevallen geldt één ding: het is nooit alleen een incident. Het raakt het werkklimaat, het team, het vertrouwen en uiteindelijk de prestaties van een hele organisatie. Juist daarom is het voeren van goede gesprekken geen extraatje, maar een kernonderdeel van professioneel leiderschap.
Hoe communiceer je effectief bij agressieve klanten
Agressief klantgedrag komt in elke sector voor. Het schuurt vaak op het snijvlak van teleurstelling, onmacht en druk. Juíst dan maakt jouw communicatie het verschil: kalm blijven, gedrag begrenzen en het gesprek sturen naar een professionele afronding. In dit artikel lees je wat agressief klantgedrag is, hoe je het herkent en waarom het zó belangrijk is om de juiste technieken te leren en te trainen.
Telefonische agressie herkennen en aanpakken
Telefonische agressie komt steeds vaker voor in organisaties waar medewerkers veel telefonisch contact hebben. Een klant of gesprekspartner kan boos, geïrriteerd of manipulatief overkomen, waardoor het gesprek snel escaleert. Deze vorm van agressie kan emotioneel belastend zijn en de werkvloer beïnvloeden. In dit artikel lees je wat telefonische agressie is, hoe je het herkent en welke technieken je kunt toepassen om de regie te behouden.
Ongepaste opmerkingen op het werk? Zo ga je ermee om.
Wat als een collega tijdens de lunch op het werk zegt ‘Ja, die nieuwe heeft wel twee hele grote pluspunten.’ Zeg je er dan wat van? Uit onderzoek van Ipsos I&O (in opdracht van Rijksoverheid) onder 924 Nederlandse mannen bleek dat veel mannen wel iets van ongepast opmerkingen of gebaren naar vrouwen zouden willen zeggen, maar in veel gevallen doen ze het niet. Ze voelen een drempel, want: Wat zeg je op zo’n moment? En is het wel echt ongepast?
Checklist sociale veiligheid: zo borg je een veilige werkvloer
Sociale veiligheid is net zo belangrijk als fysieke veiligheid. Werkgevers hebben een zorgplicht om medewerkers te beschermen tegen psychosociale arbeidsbelasting (PSA) zoals agressie, pesten, discriminatie en (seksuele) intimidatie. Dat volgt uit artikel 7:658 BW (zorgplicht werkgever) en de Arbowet, die organisaties verplicht beleid te voeren om PSA te voorkomen of te beperken. Met onze praktische checklist geef je sociale veiligheid een vaste plek in beleid én dagelijks gedrag.
Meldingsformulier ongewenst gedrag: zorg voor een veilige werkomgeving
Iedere organisatie is wettelijk verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving (artikel 7:658 BW). Dat geldt niet alleen voor fysieke veiligheid, maar ook voor sociale veiligheid. Ongewenst gedrag op de werkvloer, zoals intimidatie, pesten of agressie, kan de sfeer flink beïnvloeden, het werkplezier verminderen én de gezondheid schaden. Om incidenten te signaleren en structureel aan te pakken, is een meldingsformulier ongewenst gedrag een krachtig hulpmiddel.
Witteboordenagressie: subtiele agressie op de werkvloer herkennen en aanpakken
Agressie op de werkvloer is steeds vaker een realiteit, maar niet altijd in de vorm van schreeuwen of fysiek geweld. Een van de meest onderbelichte vormen is witteboordenagressie. Deze subtiele, manipulatieve agressie kan een enorme impact hebben op medewerkers, klanten en teams. In dit artikel leggen we uit wat witteboordenagressie is, hoe je het herkent en welke technieken je kunt gebruiken om het effectief aan te pakken.
Agressie op het werk: wat is er verplicht?
Agressie op de werkvloer. Het komt vaker voor dan je denkt! Zo heeft 17%* van alle werknemers het afgelopen jaar weleens te maken gehad met enige vorm van ongewenst gedrag op het werk op het werk (NEA, 2024).
Crisismanagement: 10 veelgehoorde excuses en waarom ze niet kloppen
Een crisis komt altijd onverwachts. Toch wachten veel organisaties tot het écht misgaat voordat ze werk maken van crisismanagement. “Het gebeurt hier toch niet.” “We hebben geen tijd.” “Daar zijn anderen voor.” Herkenbaar? Dan ben je niet de enige. Maar deze excuses zijn gevaarlijk en maken je organisatie extra kwetsbaar als het erop aankomt. We zetten de meest gehoorde redenen op een rij, en leggen uit waarom ze je juist nú aan het denken moeten zetten.